Wednesday, November 20, 2024

Misteriozno kamenje koje se samo pomjera i mijenja veličinu

U gradiću Kosteštiju u Rumuniji se nalazi kamenje koje već dugo zbunjuje geologe širom svijeta. Posljednjih stotinak godina lokalno stanovništvo zna za “trovante” (u prevodu – cementni pijesak), sferne grudve prirodnog cementa od pijeska koji su nastale najvjerovatnije tokom seizmičke aktivnosti prije gotovo šest miliona godina.

Kurioizitet je što ovo kamenje “raste” kada dođe u kontakt sa vodom, a i – samo se pomjera, pa se, zavisno od veličine kamena, on može proširiti u prečniku od nekoliko milimetara do – nekoliko desetina centimetara, navode Novosti.

Postoji nekoliko lokacija u Rumuniji na kojima postoje trovanti, ali su najraznolikiji u Kosteštiju. Naučnici vjeruju da je razlog za širenje u velikoj mjeri visok sadržaj mineralnih soli u sedimentu koji se nalazi ispod očvrsnule “kore”.

Kada se površina stene navlaži, soli upijaju vodu, što vrši pritisak na pješčar da se širi, odnosno – raste.

Zbog ove neobičnosti osnovan je prirodni rezervat u Kosteštiju, namijenjen očuvanju ovih geoloških formacija, koji privlači turiste iz cijelog svijeta, i pod zaštitom je UNESCO. Prema važećoj teoriji, trovanti predstavljaju dijagenetske teksture koje odražavaju paleodinamičke (paleoseizmičke) uslove i odgovaraju specifičnim sabijanjima pješčanih sedimenata koji sadrže lokalne rastvore (posebno karbonatne) nagomilane u pijesku, koji su tokom značajnih seizmičkih udara i pod uticajem snaga unutrašnje kohezije skloni sfernim oblicima.

Vjeruje se da gravitaciona sila, seizmički udari, kohezione sile rastvora (posebno površinski napon) i adheziona sila između zrna pijeska i tečnosti učestvuju u ovom procesu. Treba napomenuti da je hipoteza o seizmičkom porijeklu trovanta dobro podržana mnogim laboratorijskim eksperimentima.

Međutim, geologe i dalje zbunjuje unutrašnja struktura trovanta. Poput godova u presjeku stabala drveća, kada se kamenje presiječe – može se vidjeti niz prstenova. Nije sigurno kako se ovo dogodilo.

https://www.youtube.com/watch?v=9H7oGdtddsI&feature=emb_title

Povezane vijesti

Mačke imaju veliki uticaj na fizičko i mentalno zdravlje svojih vlasnika

Foto: Yerlin Matu/ Unsplash

Mačke žive sa ljudima hiljadama godina, donoseći im radost svojim predenjem i ludorijama, a nova istraživanja otkrivaju dubok uticaj ove životinje na naše fizičko i mentalno zdravlje, ali i upozoravaju na određene opasnosti.

Gdje su nestali Iliri? 5 teorija o sudbini drevnog naroda

Gdje su nestali Iliri? To je pitanje koje već vijekovima intrigira istoričare, arheologe i ljubitelje drevne prošlosti. Iliri, drevni narod koji je nekada naseljavao veliki dio Balkanskog poluostrva, nestali su iz istorijskih zapisa gotovo bez traga. No, je li njihov nestanak zaista potpuna misterija ili možemo ponuditi neka rješenja?

Popular Articles