Foto: Rigier
Advokat Aleksandar Jokić iz Banjaluke inicirao je izmjene Krivičnog zakonika Republike Srpske, predlažući da se umanje propisane kazne za omogućavanje uživanja droga, jer smatra da one treba da odgovaraju stvarnoj štetnosti i društvenoj opasnosti.
Podsjetimo, kako su “Nezavisne novine” nedavno pisale, prema važećem zakonu, ako neko svoje poznanike “počasti” džointom, zaprijećena mu je veća kazna nego onom ko dijete obljubi ili ga navodi na učestvovanje u snimanju pornografije.
“Ko navodi drugog na uživanje droge ili mu daje drogu da je uživa on ili drugo lice, ili stavi na raspolaganje prostorije radi uživanja droge ili na drugi način omogućuje drugom da uživa drogu, kazniće se zatvorom od jedne do osam godina”, ističe se u članu 208 stav 1 Krivičnog zakonika.
U stavu 2 stoji da je kazna od dvije do 12 godina zaprijećena onom ko to uradi prema djetetu, duševno poremećenom licu ili prema više lica ili u školi itd. Jokić je predložio da u stavu 1 maksimalna zaprijećena kazna iznosi tri godine, a da se stav 2 ne odnosi na one koji to urade prema više lica, te da kazna bude od jedne do osam godina.
U prijedlogu izmjena Krivičnog zakonika, koji je danas dostavio Ministarstvu pravde Republike Srpske Jokić podsjeća da je Srpska dekriminalizovala posjedovanje i uživanje droga, odnosno da su ta ponašanja u BiH prekršaji za koje je propisana novčana kazna.
U praksi se, dodaje, često dešavaju slučajevi u nauci poznati kao “narkomanska solidarnost” odnosno dobrovoljno, zajedničko konzumiranje droga dva ili više lice.
“Uzmimo za primjer konzumaciju lake droge Canabis sativa L (marihuana). Ukoliko lice samo konzumira ovu drogu pušeći improvizovanu cigaretu (džoint) ono čini prekršaj za koji je propisana novčana kazna. Međutim ukoliko dva lica konzumiraju isti džoint, ono lice koje je napravilo taj džoint čini krivično djelo Omogućavanje uživanja opojnih droga i za to je propisana kazna od jedne do osam godina zatvora. Da paradoks bude veći, ukoliko ova dva lica istovremeno konzumiraju džointe koje su svako za sebe napravili, oni čine ‘samo’ prekršaj i nema govora o krivičnom djelu”, navodi Jokić.
Još drastičnija situacija je, dodaje on, ako džoint konzumira troje ili više lica, jer tada je riječ o kvalifikovanom obliku budući da se to u praksi posmatra kao da je “učinjeno prema više lica” pa je propisana kazna od dvije do 12 godina zatvora.
On upozorava na sada već brojne presude okružnih sudova gdje se optuženi, zbog zajedničkog konzumiranja džointa, osuđuju na nekoliko godina zatvora.
Prema Krivičnom zakoniku, dodaje advokat, sudeći prema propisanim kaznama, ispada da su manje štetna i opasna krivična djela kao što su, između ostalog, obljuba sa djetetom mlađim od 15 godina, iskorištavanje djece za pornografiju, otmica, polna ucjena, obljuba nad nemoćnim licem, nehatno ubistvo itd.
“Ovo su samo neki od drastičnih primjera krivičnih djela za koje će se svi građani Republike Srpske složiti da su daleko opasnija i štetnija od toga da tri lica dobrovoljno, samoinicijativno zapale džoint”, naveo je Jokić.
Jokić smatra da je njegov prijedlog osnovan i da će ovim izmjenama korist imati kako građani, društvo u cjelini, tako i pravosudni sistem jer bi za ova djela nadležni bili osnovni sudovi.
“Ionako prezauzeti okružni sudovi postupali bi samo kao drugostepeni sud, a Vrhovni sud Republike Srpske ne bi više bio drugostepeni sud za ova djela, što bi značajno rasteretilo ovaj najviši redovni sud u Republici Srpskoj”, naveo je Jokić.
U izjavi za “Nezavisne novine”, Jokić kaže da očekuje da će resorno ministarstvo razmotriti prijedlog i ući u postupak izmjene Krivičnog zakonika Republike Srpske u smjeru koji je on predložio.