Foto: Google pretraga
Jesu li analize duhovnih i političkih situacija vremena mimoilazni pravci sa analizama prostora zajedništva?
Piše: Ljupko Mišeljić
Zablude neokonzervativnog fakcionalizma i lijevoliberalne nulfikacije stvari publike mogu se svesti u jedan prostorni odnos: ako u jednom dešavaju nema prisustva najšire javnosti, otkud onda događaj u “medijima”? Naravno, u izostanku insistiranja na dvosmjernoj komunikaciji (od javnosti ka institucijama). Ne samo u birokratskim medijima poput tzv. javnih servisa, već i u manipulativnim podvizima tzv. medijskih radnika u tzv. medijima publike.
Fusnota bene
Smatrati političko rukovodstvo birokratije javnog komuniciranja kao prisustvo najšire zajednice, najčešći je metanarativ obje političke struje – manipulacija afinitetima kolinearnog kretanja zajednice. Demistifikaciju tog kolinearnog kretanja nude dva politička pravca. Neokonzervativni fakcionalizam, tumačenjem da je ulogu građanstva u odlučivanju već preuzela nacija. Potom lijevoliberalna nulfikacija “stvari publike”, sugerišući da javno komuniciranje nije valuta javnog mnjenja, već sredstvo, ali ako i samo ako je moguće . U oba slučaja, vlast se posmatra kao zajednica u korištenju scenografije vladavine, u komutativnosti nečijeg dizajnerskog ili graditeljskog poduhvata i načina korištenja. Kako to funkcioniše u regeneraciji reprezentativnog smisla? Vidi film: Palače za narod.
Često ili gotovo uvijek ta scenografija je sama politička kampanja. Konativni ili reprezentativni narativ kao nominalna barijera dvosmjernosti komuniciranja javnosti i birokratije javnog komuniciranja. To se upravo desilo Brazilu, pa otud i pobjeda kandidata koji je vješto savladao demistifikaciju postvarivanja svoje političke kampanje, ukidanjem barijera između publike i izvođača narativa zajedničke ideje. Oksimoron tog političkog “informisanja” je crpljenje uporišta religijskog komuniciranja, a u primjeru kampanje u Brazilu evidentno je da su oba kandidata model odnosa s javnošću usvojila u domenu peripatetičnih predstava. Ali, neko je učio od Pape šta to jeste dinamična peripatetična predstava narativa zajedničke ideje izvan scenskog objekta okupljanja u uvjerenju, a neko je učio šta je poslanica Urbi et Orbi i tema pogleda kroz prozor/portal vrhovne katedre posredovanja u religijskom komuniciranju. U prevodu na naše jezike: to su pitanja gledišta i provincijecije, stajališta ili pokreta.
S jednim od odgovora na to, skoro nepostavljeno pitanje, sporazumio se Christian Schmidt, visoki predstavnik Savjeta za implementaciju mira (OHR PIC) zagovaranjem nelegalnih, diskriminatornih izbora, zbog potrebe da BiH ima navodno legalnu i legitimnu vlast. S potrebom da djeluje na izgradnji zajednice u onim sferama u kojima odluke OHR PIC nisu prvenstvene, najznačajnije tema razgovora. Sad posmatramo rezultate tog dejstva, još jedan nedemokratski obred uvođenja birokratizovanih institucija i stanovništva u nametnut savez. Prije će biti da je gospodin Schmidt plasirao Deus ex Machina nego Sistem (Stanislavski i Nemirovič-Dančenko). No, o tom po tom, kad se njemačka diplomatija izjasni je li izbor političkih saveznika Fondacije Konrad Adenauer u BiH izbor saveznika CSU-CDU za koaliciju u BiH i potencijalno jednom EU parlamentu… (Pogledati FB stranici Fondacije KAS u BiH i partnere). Ili ne baš bez riječi o tom, čim se mediji i stanovništvo sjete da su Christian Schmidt i njegova stranka jedna frakcija vlade SR Njemačke, i da resor diplomatije vodi sasvim druga politička opcija, Zeleni, umnogom bliži SPD-u. S tom bi frakcijom vlasti moglo biti riječi, i to ozbiljne, o ispunjavanju agende Ciljeva održivog razvoja i demokratizacije funkcionisanja birokratije javnog komuniciranja. Ali ne prije nego se njemačka diplomatija izjasni o funkcionisanju OHR PIC u BiH – metodu i sistemu diplomatskog komuniciranja.
Virtuelna reprezentacija
Uz izbore u BiH blog je pripremio i Josip Borell, potpredsjednik Evropske komisije. Razmatrajući dodjelu kandidatskog statusa Bosni i Hercegovini, Borell piše: “Nažalost, svijet u kome živimo danas sve više liči na „džunglu“, a sve manje na „baštu“, jer u mnogim dijelovima svijeta, zakon najjačeg potkopava dogovorene međunarodne norme. Ovaj trend je zabrinjavajući za sve, uključujući i Evropljane s obzirom na to odakle smo istorijski potekli. Od početka, evropski projekat integracija potekao je iz odbijanja politike moći. Uspjeli smo tako što smo kalkulisanje moći zamijenili pravnim procedurama. Zato sam govorio o „evropskoj bašti“: našim rezultatima, zahvaljujući našoj Uniji, učvršćivanja mira i saradnje među nekada zaraćenim stranama, sa zajedničkom posvećenošću zagovaranju pravila i zakona”.
U tom kontekstu je i posjeta Ursule Von der Leyen. Evo šta predsjednica Evropske komisije kaže: “…Dame i gospodo, ovo su vremena ubrzanih promjena na Zapadnom Balkanu i u Evropi. Otvorili smo pregovore sa Albanijom i Sjevernom Makedonijom. Dodijelili smo kandidatski status Ukrajini i Moldaviji, i prepoznali evropsku perspektivu Gruzije. Tu je i novi zamah da se bliže okupi evropska porodica. A sada, i Bosna i Hercegovina pravi iskorake. Budimo iskreni. Ovo se činilo nemogućim još unazad koji mjesec. A opet, tu sam, u Sarajevu, proslavljajući s vama novu stranicu u našoj zajedničkoj istoriji…”
Podsjetimo, nekoliko mjeseci ranije Delegacija Evropske unije informisala je javnost o pokretu simulacije parlamentarnog komuniciranja u svom modelu nasumičnog izbora delegata lokalnog, entitetskog i državnog nivoa za pomoć Parlamentarnoj skupštini BiH. “Skupština građana je novi oblik demokratije koji olakšava donošenje odluka na bilo kojem nivou vlasti, bilo grada, zemlje ili na međunarodnom nivou, kao što je to slučaj s Evropskom unijom. Skupštine građana održavaju se u mnogim zemljama širom svijeta, a okupljaju grupe građana nasumično odabranih uzimajući u obzir demografske kriterije kao što su spol, dob i dr. Ovakva grupa predstavlja grad ili državu u malom. Skupštine građana su oblik deliberativne demokratije, odnosno, demokratije u kojoj diskusije i razmatranja u okviru grupe nasumično odabranih osoba predstavljaju ključnu komponentu procesa donošenja odluka. Uloga Skupštine građana jeste temeljita analiza zadane teme, održavanje rasprava o raznim rješenjima, analiza pozitivnih i negativnih strana, a zatim i donošenje konačnih preporuka ili odluka. Stručnjaci u datoj oblasti obično detaljnije upoznaju učesnike s temom” – objašnjava Delegacija Evropske unije.
Stanovništvo Bosne i Hercegovine želi dati neke definitivne odgovore. Ne samo o kursu zemlje na putu do Evropske uniju, već o širem imperativu zajedničke ideje. Mnogo širem političkom i ekonomskom spektru od onog za koji su se opredijelili Evropska unija, a to su Ciljevi održivog razvoja. A propo odluka predstavnika, delegata u vladajućim institucijama birokratizovanja javnog komuniciranja u BiH – poznatih i kao zajedničke institucije.
Konstrukcija realiteta
Novčani iznos koji treba iskoristiti u narednih šest godina za ciljeve održivog razvoja je 14.2 milijarde eura. To saznajemo i u Bilješkama Delegacije Evropske unije u BiH, uz grafičke napomene: skoro četiri državna i entitetska budžeta u periodu 2021-2027. godine tek su 6/5 robne razmjene Bosne i Hercegovine i Evropske unije na godišnjem nivou. Ipak, izvan konteksta tih napomena, izvan konteksta poreskog fiskalizma i nadzora potrošačkog društva, cjelovit metod posmatranja afiniteta zajedničkog kretanja traži heterogen skup interesa javnosti. A taj skup nije prezentovan unaprijed pripremljenim odgovorima, ni sugestijama, već pitanjima bez kojih se ne može razgovarati dalje ni o putu prema EU, ni o stabilnom boravku u EU (u punom kapacitetu). Pitanja na koje mora i želi odgovoriti stanovništvo BiH.
- Kada će prioritet političkog nadzora koji provodi stanovništvo biti subvencije, investicije, finansiranje preduzetničkih ideja društvene zajednice?
- Kako novac dolazi do krajnjih korisnika, a ne u dvije privudno udaljene ali strukturom poreskog fiskalizma razdvojene mikroekonomije: privreda i stanovništvo
- Kako osigurati podršku i pomoć socijalnim kategorijama na lokalnom nivou, a ne samo u kontekstu mikrolokacija ekonomskog i preduzetničkog dejstva.
- Kako ljudima u migracijama dodijeliti status koji imaju raseljeni, omogućiti nostrifikaciju obrazovanja i zapošljivost?
- Kako istovremeno poboljšati status raseljenih i ljudi u migracijama, ne samo u kontekstu različitih mikrolokacija prebivališta?
Ključna pitanja nulfikacije ekonomske krize koju bi rezidenti i ljudi u migracijama mogli doživjeti vrlo brzo, sa tridesetak milijardi eura koliko institucije planiraju za budžete države i entiteta u narednih pet godina i sa 14,2 milijarde eura planiranih za ciljeve održivog razvoja. To nije manje od smjernice koju mora dati stanovništvo, ne manje od stvari javnosti koji su dužni prepoznati zvaničnici institucija birokratizovanog javnog komuniciranja. Prva i osnovna tema plenuma građanskog komuniciranja u BiH. Nužan korak je usmjeravanje pažnje novinarskih udruženja i kolektiva na metodološke smjernice analize i istraživanja javnog mnjenja, a potom restrukturiranje baze (sa)govornika i baze prostora komuniciranja. U najkraćem, mapiranje prostora zajedništva.
Neokonzervativni fakcionalizam i lijevoliberalna nulfikacija stvari publike, dva nemimoilazna, paralelna pravca, imaju već unaprijed pripremljen zajednički odgovor. Dva bi lavaboa, jedan naspram drugog, svaki za pranje ruku od svoje odgovornosti. A između, po uzoru na glasačke kutije, ulomljena stakla ogledala za ispisivanje poruka jedne preko druge. Prvi za nacionalne, drugi za internacionalne parole, ali strogo u plaćeno vrijeme oglašavanja u udarnom terminu, u mimoilaznim kanalima i iz javnih izvora finansiranja. Tu počinje restrukturisanje pažnje birokrata javnog komuniciranja, tzv. medijskih radnica i radnika u pružanju medijskih usluga. I pitanje s najmanje tri miliona upitnika, samo u BiH: kada će političarke i političari postati publika javnog komuniciranja?