U BiH je u legalne novčane tokove u proteklih pet godina ubačeno gotovo 70 miliona maraka opranog novca, a prijave o sumnjivim transakcijama su mahom stizale od banaka i mikrokreditnih organizacija.
Najnoviji podaci o vrijednosti ilegalnog novca u legalnim tokovima sažeti su u izvještaju o radu Agencije za istrage i zaštitu (SIPA) BiH za prošlu godinu.
Sprovedenim istragama utvrđeno je da je lani kroz finansijski sistem u legalne novčane tokove BiH ubačeno 10,27 miliona maraka nelegalno stečenog novca.
“Pričinjena materijalna šteta od prijavljenih krivičnih djela ukupno je iznosila dva miliona, a stečena imovinska korist oko 8,93 miliona KM”, piše u izvještaju SIPA.
Podaci inspektora pokazuju da je lani materijalna šteta po budžete, identifikovana podnesenim izvještajima o postojanju osnova sumnje o počinjenim krivičnim djelima iz oblasti finansijskog kriminala, iznosila 16,57 miliona, a nezakonito stečena imovinska korist iznosi nešto više od šest miliona KM.
Slična situacija je zabilježena i u proteklim godinama, a iz ranijih podataka SIPA o vrijednosti opranog novca je vidljivo da su se iznosi kretali od sedam do čak 32 miliona maraka na godišnjem nivou.
Među sumnjivim transakcijama koje su prijavljivale banke veći broj se odnosi na učestale prilive iz inostranstva na račun stranog predstavništva u BiH, ino-prilive na račun pravne osobe u BiH iz nekooperativnih zemalja, sumnjive uplate od strane nevladinih organizacija na račun fizičkih lica te razne gotovinske uplate na lične račune.
Sumnje su stvarali i polozi gotovine na račun pravne osobe koji znatno odstupaju od prethodnog poslovanja, prilivi u korist fizičke osobe koja nije stanovnik BiH sa of-šor destinacije na osnovu konsultantskih usluga, a provjeravane su i činjenice koje su ukazivale na poslovne malverzacije i korupciju.
Najčešća obilježja sumnjivih transakcija prijavljenih od ostalih obveznika su, kako su ranije pojasnili u SIPA, bile gotovinska otplata kredita bez porijekla novca, učestali ino-prilivi putem sistema brzog prenosa novca u korist računa fizičke osobe te prijevremena otplata lizing aranžmana.
Direktor SIPA Perica Stanić navodi da je lani ostvarena specifična saradnja Finansijsko-obavještajnog odjeljenja te institucije u oblasti sprečavanja i istraživanja krivičnih djela pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti.
“Ta saradnja se odvija preko Egmont grupe i u 2017. godini to odjeljenje je ostvarilo saradnju sa 40 zemalja. Agencija je u istom periodu realizovala sve naredbe Suda i Tužilaštva BiH na otkrivanju tih krivičnih djela”, kazao je Stanić.