Vazduh u Banjaluci i jutros veoma nezdrav

Foto: rtrs

Kvalitet vazduha danas, 19 decembra u Banjaluci, ponovo je opasan po zdravlje. Prema podacima IQ Air quality jutros u devet časova indeks kvaliteta vazduha je 253, odnosno 178 mikrograma po metru kubnom (µg/m³) lebdećih čestica.

Autor: Impuls

Koncentracija PM2.5 jutros u Banjaluci je 35,6 puta veća od godišnje preporučene vrijednosti PM2.5 Svjetske zdravstvene organizacije.

Ovo znači da najugroženije kategorije stanovništva, trudnice, stare osobe i djeca, osobe s respiratornim i srčanim problemima, trebale bi ostati u zatvorenonom. Zdravim osobama se takođe preporučuje što manje vremena da provode napolju.

Oglasio se i Institut za javno zdravlje RS

Od početka decembra u Banjaluci je zrak uzastopno veoma opasan za zdravlje.

Institut za javno zdravstvo Republike Srpske preporučio je juče niz mjera i intervencija koje mogu doprinijeti smanjenju izloženosti zagađenom vazduhu.

Neophodno je smanjiti zagađenje vazduha iz saobraćaja, osigurati prostor za pješačku i biciklističku infrastrukturu, poboljšati sisteme iskoristivosti zemljišta, što dovodi do smanjenja vremena putovanja, te provesti inženjerske mjere i mjere za smanjenje brzine. Regulisati i sprovoditi kontrolu industrijskih emisija, smanjiti emisije iz individualnih ložišta, smanjiti mogućnost nastanka fotohemijskog smoga i prizemnog ozona, te izabrati najbolje energetske opcije, uzimajući u obzir uticaj na zdravlje i ekonomiju.

– Vrijednosti indeksa kvaliteta vazduha četiri i pet označavaju veoma zagađen vazduh. Izloženost vazduhu ovih kategorija može dovesti do pojave zdravstvenih tegoba kod cjelokupne populacije, dok se kod osjetljivih grupa stanovništva mogu javiti ozbiljnije zdravstvene tegobe nego kod zdrave populacije – navode iz Insatituta.

Kada je riječ o isjetljivim grupama stanovništva iz Instituta preporučuju da se izbjegavaju naporne fizičke aktivnosti na otvorenom, aktivnosti praćene ubrzanim i dubokim disanjem, te da se skrati boravak u spoljašnjoj sredini.

Osobama sa akutnim i hroničnim oboljenjima savjetuje se redovno uzimanje terapije, a u slučaju pogoršanja osnovnog oboljenja preporučuje se javljanje porodičnom ljekaru.

Za opštu populaciju je predloženo da se skraćuje trajanje i smanji intenzitet napornih aktivnosti na otvorenom uz češće pauze, da se izbjegava izlazak i boravak na otvorenom u ranim jutarnjim i večernjim časovima.

– Neophodno je i izbjegavati provjetravanje prostorija u ranim jutarnjim i večernjim časovima, koristiti javni gradski prevoz radi smanjenja zagađenja vazduha iz saobraćaja i kad god je moguće, smanjiti ili izbjegavati korišćenje čvrstih goriva za grijanje – ističu u Institutu.

Gradska uprava predložila set mjera za bolju kvalitetu vazduha

Prošle sedmice zbog zagađenja vazduha i sve većeg negodovanja građana i građanki, gradonačelnik Banjaluke, Draško Stanivuković se obratio i naveo da su iz Gradske urpave donijeli niz mjera za ..

-Filteri na dimnjacima svih individualnih i kolektivnih ložišta biće obavezni, a razmotriće se mogućnost njihovog subvencionisanja.

-Tokom novogodišnjih praznika Banjaluka neće koristiti pirotehniku, odnosno vatromet, jer je dokazano da ona dodatno narušava kvalitet vazduha. Apeluje se  i na sugrađane da postupe isto.

-Radiće se na uvođenju električnih autobusa i na povećanju subvencija za javni prevoz, kako bismo smanjili broj automobila u saobraćaju.

-Insistiraće iz Gradske zprave na pooštravanju tehničkih pregleda motornih vozila. Uz strože kontrole emitera gasova, biće pojačane i inspekcije svih potencijalnih zagađivača – bez izuzetaka.
-Nastaviće se izgradnju zelenih barijera i drvoreda, kao i širenje sistema daljinskog grijanja.

-Čist vazduh nije pitanje politike, već pitanje zdravlja, naveo je Stanivuković.

Protest mama 

Početkom ove sedmice zabrinute banjalučke mame zbog opasnog po zdravlje vazduha koji djeca udišu okupile su da djeluju zajedno po ovom pitanju. Advokatica Dragana Stanković objavila je na svojoj FB stranici da su mame iznijele niz zahtjeva, te pozivaju i ostale građane da se pridruže i daju svoj potpis.

One između osalog traže da Grad informiše javnost o nivou zagađenja vazduha, te koliko su opasni po zdravlje i koliko vremena je prihvatljivo da djece borave vani u periodima zagađenja. Traže i da se u periodima zagađenja reorganizuju predškolske i školske aktivnosti. Da se obustave izmjene regulacionih planova do usvajanja Urbanističkog plana.

Zagađenje vazduha u BiH – Ljudi vide šta dišu (VIDEO)

Glavni polutanti u Banjaluci su PM2.5 čestice.

PM2,5 ili fine čestice su manje od 2,5 μm pa lakše i dublje mogu prodrijeti u organizam. One nastaju sagorijevanjem fosilnih goriva, a sastoje se uglavnom od sulfata, nitrata, amonijaka, organskog i elementarnog ugljika, teških metala, poput olova, mangana, bakra, kadmija, cinka, nikla, vanadija i kroma. Promjer čestica je otprilike 3 posto promjera dlake kose, a kad njihova koncentracija poraste više od dopuštenih 25 μg/m3 i kad prodru duboko u pluća, mogu uzrokovati niz problema, od otežanog disanja do peckanja očiju.

Dugotrajna izloženost česticama PM2,5 može dovesti do taloženja plaka u arterijama te stvaranja upalnog procesa i smanjenja elastičnosti žila, a to u konačnici može dovesti do srčanog ili moždanog udara.