Poslije skoro pola vijeka, na nebu iznad Stare planine ponovo je registrovan crni lešinar, nekada gospodar neba na ovim prostorima sa rasponom krila od skoro tri metra.
Grupu od jednog crnog lešinara i 11 bjeloglavih supova snimio je terenski biolog iz Pirota Danilo Penić. Prema njegovim riječima, lešinari su prirodni lijek za afričku kugu kod divljih svinja i mnoge druge zarazne bolesti i zbog toga je od velike važnosti da se ove ptice ponovo gnijezde u što većem broju na Staroj planini, Đerdapu i drugim predijelima južne i istočne Srbije.
“Po drugi put u životu susreo sam se sa crnim lešinarom, prvi put je bilo pre dve godine na planini Belava, a ove godine smo uspeli da snimimo crnog lešinara iznad Stare planine. Bio je u društvu sa još 11 beloglavih supova. Utisak je stvarno izvanredan jer je reč o ptici koja više od pola veka ne leti iznad Stare planine. Reč je o ptici raspona krila od skoro tri metra tako da je prizor zaista bio nestvaran”, kaže Penić za Tanjug.
Foto: Danilo Penić
Nekada su crni lešinari, bjeloglavi supovi, kanje i bradani živeli na teritoriji cijele bivše Jugoslavije, ali je zbog trovanja došlo do istrebljenja crnog lešinara.
“Trenutno nemamo ni jedan gnezdeći par u našoj državi, ali zahvaljujući naporima kolega iz susedne Bugarske, situacija se znatno popravlja, pa tako imamo podatak da je crni lešinar napravio gnezdo na svega dva kilometra od naše granice na Staroj planini, što je neverovatan podatak”, rekao je Penić.
Naveo je da ono što mi treba da uradimo da bi se crni lešinar vratio na Staru planinu i tu gnijezdio jeste da se naprave hranilišta, a poznato je da se u Srbiji tokom godine napravi čak 250.000 tona klaničnog otpada.
Ukazuje da treba samo dijelić tog otpada rasporediti na prava mjesta, napraviti “restorane” za lešinare i uživati zajedno sa njima u ljepotama Stare planine.
Penić navodi da je, prema podacima bugarskih ornitologa, u samo jednom danu, kada su naši ornitolozi snimili bjeloglave supove i crnog lešinara, viđeno čak pet jedinki crnog lešinara i 40 bjeloglavih supova.
“Kolega i ja smo snimili samo jedan mali deo te grupe. Popeli su se na Midžor, preko planinskih litica se spustili kod sela Topli Do i kružili u pirotskom kraju, nakon čega su se vratili u Bugarsku, gde je i urađen projekat ponovnog naseljavanja njihovih planina ovim predivnim pticama”, rekao je Penić.
On navodi da te ptice u naše krajeve privlači činjenica da se tokom ljeta na nebu, na velikim visinama, od zraka sunca koji se odbijaju od stijena, formiraju termali, odnosno slojevi toplog vazduha na kojima te ptice lebde i to ih najviše i privlači da ovde borave.
Prema riječima Penića, neophodno je da se što prije populacija lešinara vrati i na Staru planinu, ali i na Đerdap i u druge krajeve Srbije.
“To bi bilo višestruko dobro, i sa aspekta turizma, jer Uvac ima godišnje 40.000 turista samo zbog lešinara, a dobro bi bilo i za populaciju lešinara je bi se protok gena povećao”, objašnjava Penić.