Roj invazivnih azijskih pčela prvi put viđen u Evropi

Foto: Wikipedia

Prisustvo crvene patuljaste pčele na Malti zabrinulo je stručnjake zbog fatalnog uticaja koje bi mogle da imaju na domaće populacije pčela.

Naučnici su prvi put u Evropi otkrili roj pčela Apis florea. Poznata i kao crvena patuljasta pčela, porijeklom je iz Azije i njeno prisustvo izazvalo je uzbunu među lokalnim pčelarima i zaštitnicima prirode, koji se plaše potencijalno razornog uticaja na domaće pčele.

„Činjenica da je Apis florea pronađena na Malti nas zabrinjava. Ova pčela će se vjerovatno takmičiti za polen i nektar sa našim domaćim oprašivačima, grupom insekata čiji je broj već u opadanju. Takođe je vrlo vjerovatno da će ove pčele biti nosioci više bolesti na koje evropske pčele mogu imati malu otpornost“, rekao je Dejv Gulson, profesor biologije na Univerzitetu u Saseksu, koji nije bio uključen u istraživanje.

Prethodni izveštaji pokazuju da se ova vrsta pčela polako proširila sa teritorije Azije na Bliski istok i sjeveroistočnu Afriku, ali do sada nikada nije primjećena u Evropi.

„Ako je zaista stigla na Maltu, to bi bila prva pojava medonosne pčele u Evropi koja nije domaća Apis mellifera“, rekao je Fransis Ratnijeks, britanski entomolog i emeritus profesor pčelarstva na Univerzitetu u Saseksu, koji takođe nije bio uključen u istraživanje.

Kada je roj, sa više od 2.000 odraslih pčela, otkriven oko grane drveta, urađeno je DNK testiranje kako bi se utvrdila vrsta. Čim je vrsta identifikovana kao Apis florea, roj je uklonjen i uništen.

Međutim, istraživači, koji su o ovome pisali u stručnom časopisu Journal of Apicultural Research, pretpostavljaju da je došlo do rojenja, to jest da je grupa pčela već napustila košnicu da bi osnovala novu koloniju.

Budući da su crvene patuljaste pčele pronađene u blizini luke Birzebuđa, glavnog teretnog čvorišta Malte, moguće je da su pčele stigle komercijalnim brodom.

„Ovo je jedan od glavnih (i bržih) načina kojima različite podvrste pčela Apis mellifera, kao i druge vrste pčela, osa i drugih letećih insekata mogu da se premještaju iz svojih matičnih područja do udaljenijih lokacija“, istakla je Džulijana Rangel, profesorka pčelarstva na Teksaškom univerzitetu A&M, koja takođe nije bila u istraživačkom timu.

Profesorka Rangel naglasila je da je ovo novo otkriće još jedan primjer rasta temperature zbog klimatske krize koja je dovela do širenja vrsta na teritorije na kojima ranije nisu bile prisutne.

Jug Evrope pogodan za razvoj uljeza

Istraživači vjeruju da blage zime na Malti i u drugim zemljama južne Evrope pogoduju opstanku ove invazivne vrste.

Crvena patuljasta pčela pronađena je i u Izraelu. „Ako može da živi u Izraelu, usuđujem se da kažem da može i na Malti“, rekao je profesor Ratnijeks.

Prema njegovoj ocjeni, moglo bi da se desi da se za samo nekoliko godina ova vrsta proširi i na drugu lokaciju: „S obzirom na veliki broj ostrva u Mediteranu koja su relativno blizu jedno drugom, kao i na činjenicu da je i kopno blizu, vrlo je vjerovatno da će se u budućnosti desiti više ovih upada, ugrožavajući naš biodiverzitet na način koji možda još ne razumijemo“.

Jedino što možemo da uradimo, poručuju stručnjaci, je da budemo oprezni, prijavimo svako pojavljivanje jedinki ili rojeva koji izgledaju drugačije od postojećih vrsta na terenu, uklonimo ih čim bude potvrđeno da mogu da ugroze lokalne vrste, pretražimo okolinu za drugim takvim jedinkama i nastavimo sa praćenjem, posebno u lukama gdje rojevi mogu da doputuju na brodovima.

Gardijan