FB @spasimorakitnicu
Bosna i Hercegovina je zemlja izuzetno bogata prirodnim resursima, te Bh zakonodavstvo u oblasti životne sredine, bogati već bogate pojedince na uštrb prirode i građana. I rijeku Rakitnicu stavljaju u cijevi.
Autor: Jelena Jevđenić
Gledajući razvijeni dio svijeta, bar kada je u pitanju obnovljiva energija, BiH vidno zaostaje. Napredne države sve više ulažu u realne izvore obnovljive energije, kao što su energija sunca i vjetra, a u Bosna i Hercegovini se planira na 244 rijeke gradnja 300 novih centrala, od kojih su mnoge već izgrađene.
Rijeka Rakitnica je lijeva pritoka rijeke Prače, koja je takođe narušena izgradnjom mHE, te sada i na vodama Rakitnice se očekuje izgradnja dvije mini hidrocentrale.
Vlada Republike Srpske još 2013. godine, donijela je rješenje o dodjeli tridesetogodišnje koncesije za izgradnju i korištenje malih hidroelektrana /MHE/ “Ušće” i “Podgaj” na rijeci Rakitnici kod Rogatice privrednom društvu Pionir Energy RS d.o.o. Višegrad.
Izgradnja ovih centrala na Rakitnici je štetna iz više razloga. Veliki broj sela i sama opština Rogatica se napajaju pitkom vodom sa izvora koji bi ovom gradnjom bili uništeni. Kao i kod svih hidrocentrala, bilo velikih ili malih, dolazi do trajne degradacije i izmjene ekosistema i izumiranja biljnih i životinjskih vrsta. To se odrazi na ekosistem rijeke te dolazi do vještački izazvanih poplava i ugrožavanja zdravlja ljudi zbog narušene prirodne filtracije podzemnih voda.
I u ovom slučaju privatni interes je stavljen ispred javnog interesa, koncesije na Balkanu se uglavnom dodeljuju privatnim investitorima.. Lokalno stanovništvo rijetko je uključeno u planiranje, izgradnju ili rad hidrocentrala.
Borba za Rakitnicu
Mještani opštine Rogatica su pokrenili peticiju protiv izgradnje hidrocentrala na rijeci Rakitnici. Peticiju su zajednički organizovali : Mjesna zajednica Gučevo,Turistička organizacija opštine Rogatica, Udruženje žena “Snop” Gučevo, Udruženje ribara “Bereg” a podršku su dobili od svih mjesnih zajednica opštine Rogatica.
Takođe, mještani su osnovali FB stranicu “Pokret za spas rijeke Rakitnice” koju možete pogledati na ovom linku (https://www.facebook.com/spasimorakitnicu/).
Hidroelektrane malog kapaciteta niču rijekama Bosne i Hercegovine bez reda i plana, i to dozvoljava naše zakonodavstvo. A na građanima i aktivistima je da očuvaju rijeke, najčešće putem udruživanja i borbe. Najsvjetliji primjer te borba je rijeka Kruščica koja danas prirodno i slobodno teče onako kako bi i trebalo da teče krvotok planete Zemlje.