Foto: Robert Sachowski/Unsplash
Snježni leopard je velika dugodlaka azijska mačka, koja nastanjuje planine centralne Azije i indijskog potkontinenta, u rasponu nadmorske visine od oko 1.800 metara zimi do 5.500 metara ljeti.
Ove velike i prelijepe divlje mačke zovu i „duhovima planina” zbog načina na koji žive. Snježni leopardi su veoma stidljivi i tihi, a rijetko se mogu vidjeti tokom dana, iako ne spadaju u klasične noćne predatore. Žive u Aziji, a tamošnji narod im se divi ne samo zbog njihove nevjerovatne ljepote i još nevjerovatnije snage, već i zbog osobina koje inače ne krase ostale mačke – vole da se hrane “zelenišom”, nemaju fobiju od vode, bježe od ljudi i skrivaju se čim osjete potencijalnu prijetnju, piše Petmagazine.rs.
Ranije su pripadali rodu Panthera sa još nekoliko velikih mačaka, ali su kasnije svrstani u sopstveni rod, Uncia. Predstavljaju „sredinu” između takozvanih velikih mačaka i manjih vrsta, s obzirom na to da snježni leopardi ne riču, iako imaju podjezičnu kost koja im to omogućava.
Između 1986. i 2017. godine bili su uvršteni među ugrožene vrste na Crvenoj listi Međunarodne unije za zaštitu prirode. Međutim, u 2017. godini status vrste je promijenjen u „ranjiv” nakon što je otkrivena greška u izračunavanju u procjeni populacije iz 2008. godine. Danas ima između 2.500 do 8.000 odraslih snježnih leoparda u divljini, ali vrsta se i dalje suočava sa zastrašujućim prijetnjama po sopstveni opstanak.
Mačke sa najdužim repom
Snježni leopardi su prepoznatljivi po mekanom, debelom i sivom krznu sa tačkama i najdužem repu među velikim mačkama – oko 90 centimetara. Rep im ujedno pomaže da održe ravnotežu prilikom skokova na neravnom terenu, ali i da prekriju nos i usta pri hladnim vremenskim uslovima. Noge su im kratke i jake, sa širokim šapama i kandžama, a njihov skok može da iznosi i do 15 metara u daljinu.
Glava snježnog leoparda je krupna, sa jakim zadnjim kostima lobanje koje drže vilične mišiće. Visok je oko 60 centimetara, dužina tijela mu je 100‒130 centimetara, a težina zavisi od pola i uhranjenosti. Mužjaci su teški od 30 do 60 kilograma, dok su ženke sitnije i teže od 25 do 45 kilograma.
Polna zrelost
Oni su samotnjaci, mužjak i ženka se sreću samo u toku parenja, a polnu zrelost dostižu sa 2‒3 godine. Ženka je plodna od jednog do 39 dana, a trudnoća traje od 98 do 103 dana, nakon čega na svijet donose od jednog do četiri mladunca. Bebe dolaze na svijet slijepe i crne i otvaraju oči nakon devet dana. Uz majku ostaju od 18 do 22 mjeseca.
U ograničenom prostoru mogu da žive i do 25 godina, dok je njihov životni vijek u prirodi obično 15‒18 godina.
Mesojedi su i love noću, hrane se mrmotima, divljim kozama, a omiljeni plijen su im veliki biljojedi kao što je himalajski tar. Ishrana varira i zavisi od staništa i godišnjeg doba. Ne libe se ni da uživaju u zelenoj hrani, što nije osobina koja krasi ostale velike mačke.
Ilegalna trgovina
Snježni leopardi svrstani su u ranjivu kategoriju jer im najveća prijetnja stiže od – čovjeka. Glavni razlozi za njihovo izumiranje su gubitak i uništavanje staništa. Iza ovih sukoba najčešće se krije želja čovjeka da osvoji prostranstva i „civilizuje” njihova staništa. U osvajanju tih novih teritorija, čovjek se ne libi ni da uđe u direktan sukob sa ovim bijelim veličanstvenim mačkama, a u svom nadiranju na staništa uništava i plijen leoparda, zbog čega njima prijeti izgladnjivanje. Nažalost, krzno, zubi i kandže ovih mačaka atraktivni su i na crnom tržištu, pa se tako u Avganistanu, primjera radi, za krzno snježnog leoparda može dobiti više hiljada dolara.
Zanimljivosti
– Snježni leopardi napadaće i plijen četiri puta teži od njih samih.
– Njegove velike, gustim krznom pokrivene šape djeluju kao patike za snijeg.
– Imaju najdeblje krzno od svih mačaka.
– Ne mogu da urlaju, umjesto toga vrište, cvrkuću, šište, plaču i zavijaju.
– Skoro su izumrli.
– Iako su koncentrisani uglavnom u centralnoj Aziji, ima ih i u zemljama kao što su Indija, Nepal, Butan, Pakistan, Avganistan, Kina, Mongolija, Kazahstan, Uzbekistan, Tadžikistan i Rusija.