Foto: Impuls
Raste broj penzionera u Republici Srpskoj. Istovremeno, smanjuje se broj radnika, jer radno sposobno stanovništvo odlazi van države. Da li penzioni sistem može izdržati pritisak stalnog priliva penzionera?
Sve je više penzionera, a sve manje radno sposobnog stanovništva širom Republike Srpske. To potvrđuje i zvanična statistika. U Fondu PiO registrovano je 280 hiljada korisnika, a istovremeno ukupan broj zaposlenih iznosi 290 hiljada. Tako da je broj penzionera skoro izjednačen sa brojem radnika, što dovodi u pitanje opstanak penzionog sistema.
“Imamo porast broja korisnika za 4.313 to je u odnosu na prethodnu godinu veći broj, jer smo u toku cijele prošle godine imali porast za 3.900, a pretprošle smo imali 1.500.” , kaže Tihomir Joksimović, šef Kabineta direktora Fonda PiO Republike Srpske.
“Podatak koji su Ujedinjene nacije objavile, a to je da do 2031. godine će biti 100.000 penzionera više u odnosu na broj zaposlenih radnika, što znači da je reforma zaista neophodna i da je crveni alarm odavno upaljen.”, rekla je Mirjana Orašanin, poslanik SDS u NS Republike Srpske.
Penzioni sistem zasnovan na principu međusobne solidarnosti uspostavljen prije 100 godina u Njemačkoj, postao je neodrživ u svim evropskim zemljama, pa tako i kod nas, kaže profesor Stevo Pašalić.
“Penzioni sistemi moraju doživjeti neku reformu, sem ovoga da je vrlo bitna radna snaga odnosno zaposleni koji izdavaju, a i ona se smanjuje obzirom da su demografski problemi kod nas izraženi, a stanovništvo stari dakle to će i dalje opterećivati ovaj sistem i tu se moraju tražiti neki drugi vidovi.”, navodi Pašalić.
Međutim, iz Fonda, PiO pohvalili su se ostvarenim prihodima. Za devet mjeseci ove godine po osnovu doprinosa prikupili su, kažu, više od 995 miliona maraka.
“Nama je bitno da ovaj sistem međugeneracijske solidarnosti funkcioniše na potpuno održiv način, ja ću samo podsjetiti bilo je različitih prognoza i prije 10-15 godina da je sistem neodrživ da će propasti praksa je dematovala sve.”, navodi Joksimović.
Praksa takođe govori da se već osam godina penzije isplaćuju preko trezora.
Dijana Ješić iz Narodnog fronta kaže da ono što je sada problem jeste javni dug Republike Srpske koji je svakim danom sve veći pa se samim tim dovodi u pitanje isplata penzija ljudima s obzirom na to da se isplaćuje preko trezora.
Orašanin dodaje da dok se Republika Srpska bude mogla zaudživati neće biti ugrožene isplate penzija i plata budžetskim korisnicima, ali onog trenutka kada to postane nemoguće, ja mislim da će to biti u narednom periodu onda ćemo vidjeti šta će biti sa Republikom Srpskom.
Vlada Srpske pod hitno mora da donese set mjera za Fond PiO, ali i demografske i populacione mjere, ako želi da sačuva stanovništvo, nagalašavaju naši sagovornici. U suprotnom ukoliko se nastavi trend zaduživanja, lako bi u pitanje mogle doći isplate plata i penzija.