Firma “Fertil” i Saša Dragin prodali su i isporučili veliku količinu radiaktivnog vještačkog đubriva Robnim rezervama RS
Piše: Ljiljana Kovačević
Prvo osnovno javno tužilaštvo u Beogradu optužilo je bivšeg ministra poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Sašu Dragina zbog uvoza radioaktivnog đubriva, saopšteno je 6. oktobra.
Draginu se na teret stavlja unošenje opasnih materija u Srbiju i njihovo nedozvoljeno prerađivanje, odlaganje i skladištenje. Za to krivično djelo predviđena je kazna do pet godina zatvora.
“Dragin je od 12. avgusta do 23. septembra 2009. godine zloupotrebom položaja omogućio uvoz 2.982.504 kilograma mineralnog đubriva sa povećanim nivoom radionukleida”, navodi se u optužnici.
Dodaje se da je Dragin, kao ministar, zloupotrebio položaj u namjeri da firmi “Fertil” iz Bačke Palanke omogući uvoz i nošenje 994.652 kilograma đubriva za koje je fitosanitarni inspektor zabranio uvoz i naložio uvozniku da pošiljku vrati.
Saša Dragin nije nanio štetu samo Srbiji, nego i Republici Srpskoj i BiH. Firma “Fertil” i Saša Dragin su prodali i isporučili veliku količinu tog vještačkog đubriva Robnim rezervama RS. U to vrijeme ministar trgovine je bio Predrag Gluhaković, a direktor Robnih rezervi Radovan Samardžija. Niti Gluhaković niti Samardžija nisu kažnjeni zbog toga što su omogućili da se u Republiku Srpsku unesu opasne materije.
Gluhaković je i dalje ministar trgovine i turizma, a Samardžija je, nakon što je smijenjen sa direktorske pozicije u Robnim rezervama, postavljen je za savjetnika direktorice Poreske uprave RS Zore Vidović.
Premještanje Samardžije sa jedne funkcije na drugu, takođe značajnu poziciju, nije incident, to je obrazac djelovanja vlasti u Republici Srpskoj.
SAMARDŽIJIN LANAC
Dok je bio na čelu Robnih rezervi Samardžija je raznim mućkama ovoj instituciji nanio ogromne, milionske štete. On je sve vrijeme svog mandata u poslovanju Robnih rezervi protežirao privatne interese. Prema izvorima Žurnala, ne postoji niko u lancu poslovanja Robnih rezervi kome Samardžija nije obezbjeđivao višegodišnje unosne poslove sa tom ustanovom, koji su plaćani budžetskom doznakom od oko dva miliona maraka godišnje.
Samaržija je kao direktor Robnih rezervi najvećim dijelom radio u okviru Ministarstva trgovine i turizma i formalno je bio podređen ministru Predragu Gluhakoviću. Za Samardžijine mutne radnje, tvrde izvori Žurnala, Gluhaković je znao, ali na njih nije regovao, dijelom zbog uticaja onih koji su Samardžiju postavili na tu funkciju, a dijelom iz lične koristi.
Samardžija je bio taj koji je osmislio da se robe Robnih rezervi skladište kod privatnih skladištara, kojima je godinama iz budžeta plaćana ležarina za uskladištenje, koja se kretala u rasponu od 1,5 do 3,5 konvertibilnih maraka po toni uskladištenih žitarica.
Kada se sve pomnoži i sabere, riječ je o ogromnoj cifri koja je izdvajana iz entitetskog budžeta. Žito se skladištilo kod privatnih skladištara, jer, sasvim svjesno i namjerno, skladište Robnih rezervi u Rogatici nije osposobljeno za te namjene.
Žito je skladišteno i u preduzeću “Mlinpek” iz Prnjavora, u firmi “Gold-Mg” iz Dojeg Žabara, čiji je vlasnik bivši poslanik SNSD-a u Narodnoj skupštini RS Goran Mitrović, koji se na sjednicama entitetskog parlamenta pojavljivao sa kaubojskim šeširom na glavi.
Mitrović je bio i dugogodišnji član skupštinskog odbora za poljoprivredu. Skladištenje “narodnog žita” bilo je najskuplje kod narodnog poslanika Mitrovića, 3,5 KM po toni.
Žito Robnih rezervi se skladištilo i u privatnim firmama “Trio” iz Tršića kod Zvornika, “Mlin Vidić” iz Gornjeg Crnjelova, PD “Semberija” iz Bijeljine, “Hemijka prerada kukuruza” u Drakseniću kod Dubice, “Agrouniji” iz Srpca, “firmi “Slavnić” iz Banjaluke, “D+V Agors” iz Nove Topole kod Gradiške, bijeljinskom “Žitiprometu”, kao i firmi “Farmland”.
Poseban problem je taj što Robne rezerve uopšte nisu kontrolisale da li je uskladišteno “narodno žito” ostalo tamo gdje je pohranjeno, odnosno nakon ovoliko godina upitno je da li su privatnici na lageru sačuvali državno žito ili su ga, možda, prodali, bez obaveze da ga nadoknade.
Samardžija je putem ministra Gluhakovića, u vrijeme njegovog prvog ministarskog mandata, predložio da Robne rezerve sklope ugovor sa firmom “Farmland”, vlasnika Dragana Vasiljevića.
Kao što je Žurnal ranije pisao, tim ugovorom Vlada RS je obezbijedila 5.000.000 maraka za nabavku hiljadu junica “Farmlandu”, a Vasiljević, Dodikov govedar, je zauzvrat trebalo svake godine da Robnim rezervama isporuči 90 teladi. Još toliko je Vlada dala da se junice prehrane, a Robne rezerve su se kredito zadužile da bi “Farmlandu” obezbijedile uvoz junica i njihovu prehranu.
BOLJE STOKA NEGO KONZERVE
“Bolje je da RS drži stoku, nego konzervisano meso”, obrazložio je ovaj poslovni potez ministar Gluhaković.
Na kraju sage “Farmland”, ova govedarska farma više ne radi, goveda su poskapavala, Vasiljević je ostao dužan više miliona maraka kredita dobijenih putem Investiciono-razvojne banke, od “narodnog žita” uskladištenog u “Farmlandu” nije ostalo ni zrna.
Za to niko nije odgovarao. Gluhaković nije pokrenuo odgovornost Samardžije, jer je i njemu, kako tvrde izvori Žurnala, Radovan iz Robnih rezervi poklonio muzne krave. Širokogrudo, kao da su njegove privatne.
Gluhaković je tim muznim kravama u Brčkom, zajedno sa partijskim šefom i kumom Petrom Đokićem, pokrenuo privatni biznis – farmu za proizvodnu mlijeka “Brčko farm(a)”, u kojoj je zaposlena Gluhakovićeva supruga.
Trojac – Samardžija, Gluhaković, Đokić su pšenicu, koju je svojevremeno Republici Srpskoj poklonila Srbija, uskladištili u silosima funkcionera Socijalističke partije Budimira Aćimovića u Zvorniku, a prevoz je plaćan po enormnoj cijeni, bez sprovedenog tendera. Dio žita su u međuvremenu prodali, a manjak je u Robnim rezervama “peglao” Samardžija.