Wednesday, November 20, 2024

Gejziri hladne vode

Foto: Holger Weinandt/Wikimedia Commons

Tipični gejzir izbacuje vruću vodu i paru kada podzemni izvor dođe u dodir s vrućim stijenama zagrijanim magmom, uzrokujući ključanje vode. Rezultirajuće širenje pregrijane vode uzrokuje prskanje tople vode i pare iz otvora na površini gejzira, što rezultira efektom gejzira. Ali ne pokreće sve gejzire para. Neke od njih pokreće ugljični dioksid. Voda ovih gejzira je hladna, pa se nazivaju gejziri hladne vode.

U hladnovodnim gejzirima, voda puna CO2 nalazi se u zatvorenom vodonosniku, u kojem su voda i CO2 zarobljeni u manje propusnim gornjim slojevima. Pukotina u stijenama ili izbušena bušotina pružaju izlaz za vodu pod pritiskom i CO2 da dođu do površine. Stupac vode koji se diže kroz stijenu vrši dovoljan pritisak na plinoviti CO2 tako da on ostaje u vodi kao otopljeni plin ili mali mjehurići. Kada se tlak smanji zbog širenja pukotine, mjehurići CO2 se šire, a to širenje istiskuje vodu iznad i uzrokuje erupciju.

Gejzir Andernach

Gejzir Andernach u Njemačkoj je najviši hladnovodni gejzir na svijetu, koji doseže visinu od 30 do 60 metara. Prvi put je nastao 1903. godine kada je bušotina duboka 343 metra probijena na poluostrvu Namedy u potrazi za naslagama ugljične kiseline. U početku se gejzir koristio za proizvodnju i punjenje mineralne vode, ali je zbog oštećenja gejzira tokom Prvog svjetskog rata punionica prestala s radom. Nakon što je rat završio, druga firma je uzela lokaciju u najam i počela vaditi ugljični dioksid sljedećih trideset godina kada je zbog tehničkih problema lokacija ponovno zatvorena. Gejzir je konačno ponovno aktiviran 2006. godine kao turistička atrakcija. Gejzir Andernach obično eruptira svaka dva sata, po šest do osam minuta, piše Amusing Planet.

andernach geyser 2

Foto: Annett Deistung/Wikimedia Commons

Kristalni gejzir

Kristalni gejzir nalazi se na istočnoj obali Green Rivera otprilike 7 km nizvodno od Green Rivera, u državi Juta, u Sjedinjenim Američkim Državama. Gejzir je nastao 1936. godine kada je istražna naftna bušotina izbušena do dubine od 800 metara i nesvjesno uvučena u vodonosnik nabijen ugljičnim dioksidom na oko 215 metara. Od tada gejzir povremeno eruptira izbacujući velike količine ugljičnog dioksida i vode koja taloži sedru. Eruptira svakih 8 do 22 sata ponekad i do 30 minuta. Voda može skočiti i do 40 metara, ali ovih dana erupcije su manje od 6 metara. Istraživači koji proučavaju gejzir vjeruju da su ga djelimično začepili ljudi koji su u rupu bacali kamenje koji vjeruju da bi to moglo pokrenuti gejzir.

crystal geyser 110

Foto: Gouveia2/Wikimedia Commons

Herľany Gejzir

Gejzir Herľany jedini je aktivni gejzir s hladnom vodom u Slovačkoj, a eruptira od 1872. Eruptira periodično 24 do 32 sata i izbacuje vodu do visine od 10-15 metara. Svaka erupcija traje oko 25 minuta.

herlany geyser

Foto: jackjohn5/Flickr

Wallender Born

Wallender Born je gejzir hladne vode u selu Wallenborn u Njemačkoj, koji se nalazi nedaleko od gejzira Andernach. Erupcije Wallender Borna događaju se otprilike svakih 35 minuta, a svaka erupcija traje oko 5 minuta. Za razliku od drugih hladnih gejzira, erupcija je manja poput fontane i više je turbulentna. Maksimalna visina vodenog stupca je samo oko 4 metra.

wallender born 1

Foto: Kreuzschnabel/Wikimedia Commons

 

 

Povezane vijesti

Mačke imaju veliki uticaj na fizičko i mentalno zdravlje svojih vlasnika

Foto: Yerlin Matu/ Unsplash

Mačke žive sa ljudima hiljadama godina, donoseći im radost svojim predenjem i ludorijama, a nova istraživanja otkrivaju dubok uticaj ove životinje na naše fizičko i mentalno zdravlje, ali i upozoravaju na određene opasnosti.

Endemski pauk pronađen na Ozrenu dobio naučno ime po planini

Foto: UG Fojničani

U Doboju je juče predstavljen ozrenski pauk porrhomma ozrenensis, koji je naziv dobio prema mjestu pronalaska planini Ozren i predstavlja endemsku vrstu na Balkanu.

Popular Articles