Naša planeta je od svog nastanka prolazila kroz različite faze geoloških aktivnosti, koje su se, kako tvrde stručnjaci, većinom zbivale određenim ritmom. Prema najnovijem istraživanju drevnih geoloških događaja, Zemlja ima ritmičan i stabilan geološki “otkucaj srca” otprilike na svakih 27 miliona godina.
Tokom zadnjih 260 miliona godina Zemljom su hodali i izumrli dinosaurusi, superkontinent Pangea se razdvojio na kontinente koje imamo danas, a ljudi su brzo i nepovratno promijenili svijet u kome živimo.
Kada se napravi pregled dosadašnjih geoloških previranja kroz koja je prošla naša planeta – uključujući aktivnost vulkana, masovna izumiranja, reorganizaciju kontinenata i porast nivoa mora – vidi se da je ritam promjena nevjerovatno spor, ali da se pojavljuje na svakih 27 i po miliona godina. Na našu sreću, istraživački tim primjećuje da imamo na raspolaganju još 20 miliona godina do narednog “otkucaja”, piše Sajens alert (Science Alert).
“Mnogi geolozi smatraju da se geološke aktivnosti odvijaju nasumično”, kaže Majkl Rampino, geolog sa Univerziteta u Njujorku i vodeći autor ove studije.
“Međutim, naše istraživanje pruža statističke dokaze o ritmičnim ciklusima, što bi takođe značilo i da su ove geološke promjene međusobno povezane i nisu slučajne”
Šta se zbivalo sa Zemljom prethodnih 260 miliona godina
Geolozi su analizirali 89 naučno datiranih geoloških razdoblja koja su se zbila u proteklih 260 miliona godina. Neka od tih razdoblja su bila jako burna, sa preko osam geoloških poremećaja tokom relativno kratkog vemenskog raspona, odnosno radilo se upravo o tim razarajućim “otkucajima srca”.
“Obuhvaćena su razdoblja masovnih izumiranja u moru i na kopnu, okeanske anoksije, erupcije, promjene brzine širenja morskog dna i reorganizacije tektonskih ploča. Naše istraživanje pokazuje da su se globalni geološki događaji većinom u korelaciji i da se pojavljuju u određenim ciklusima koji se pojavljuju na otprilike svakih 27,5 miliona godina”, navode naučnici u svom prikazu istraživanja.
Geolozi su već duže vrijeme istraživali mogućnost postojanja geoloških ciklusa. Još dvadesetih i tridesetih godina prošlog vijeka naučnici su provjeravali hipotezu o ciklusima koji se zbivaju na svakih 30 miliona godina, dok su osamdesetih i devedesetih istraživači analizirali najpouzdanije datirana geološka zbivanja kako bi odredili njihov ciklus i došli do zaključka da se javljaju na svkih 26,2 do 30,6 miliona godina.
“Ovaj rad je prilično dobar, ali zapravo mislim da je o ovom fenomenu bio bolji rad Milera i Datkevica”, rekao je za Sajens alert profesor Alan Kolins geolog sa Univerziteta u Adelaidi.
U pomenutom istraživanju iz 2018. godine, dva istraživača sa Univerziteta u Sidneju su posmatrali karbonske cikluse na Zemlji i pomjeranje tektonskih ploča i takođe su došli do zaključka da se ovi ciklusi ponavljaju na približno svakih 26 miliona godina.
Kolins napominje i da su autori u ovoj posljednjoj studiji obradili mnoge događaje koji su uzročno-posljedično povezani, kao na primjer povezanost anoksije okeana i izumiranje živog svijeta u morima.
Hronologija je tačna, ali joj se ne zna uzrok
“Izgleda da ovi ciklusi na svakih 26 do 30 miliona godina stvarno postoje, ali nije jasno šta je osnovni uzrok toga”, zaključuje profesor Kolins.
Neke analize koje je obavio Rampinov tim navode na zaključak da bi uzrok ovim razarajućim “otkucajima srca” naše planete mogao biti udar kometa, dok je jedan od naučnika iznio pretpostavku da bi krivac za ovakve snažne geološke aktivnosti mogla biti Planeta iks (planeta za koju su pojedini astronomi tvrdili da postoji iza Neptuna).
“Ovi ciklični impulsi tektonskih i klimatskih promjena mogu biti rezultat geofizičkih procesa povezanih s dinamikom tektonskih ploča i zemljinog omotača ili su možda uzrokovni astronomskim ciklusima povezanim s putanjom Zemlje unutar Sunčevog sistema i galaksije“, navode naučnici u novoj studiji.