Foto: BHRT
Predstavnici opozicije u Republici Srpskoj, koji su se javno oglasili o prijedlogu vladajuće koalicije o usvajanju entitetskog izbornog zakona, odbili su podžati takvu mogućnost. Predsjednik Republike Srpske i SNSD-a Milorad Dodik, najavio je da bi ovim zakonom, provođenje izbora na lokalnom i nivou entiteta, bilo u nadležnosti Izborne komisije Republike Srpske. U Izbornoj komisiji Bosne i Hercegovine nemaju komentar na ove najave.
Vraćanje nadležnosti nad izbornim procesom Republici Srpskoj je jedna u nizu obmana SNSD-a, jer ni druge nadležnosti nisu vratili, kaže predsjednica Narodnog fronta Jelena Trivić.
“Sve da to i može da se izvede, to bi značilo da imate jednu komisiju koju u društvu u kojem mi živimo, u RS koja bi bila potpuno pod kontrolom vladajuće stranke, to bi značilo da na izbore uopšte ne treba izlaziti”, smatra Trivić.
Slično razmišlja i prvi čovjek PDP-a koji je uvjeren da je cilj vladajućih da u izborni proces ne budu uvedene nove tehnologije i stvorena nova politička tema s teškim i nepredvidim implikacijama. Predsjednik Liste za pravdu i red Nebojša Vukanović tvrdi da pojedini ljudi iz opozicije lobiraju za podršku najnovijoj ideji vladajuće koalicije. Naziva ih lažnim opozicionarima.
“Bilo kakvi razgovori sa njim ne dolaze u obzir. Mi sa mafijom nemamo kontakt, ne pregovaramo, ne razgovaramo. Bilo kakvi sastanci po kafanama iza kulisa. Bilo kakvo davanje privida legitimiteta, mi iz Liste za pravdu i red u tome nećemo učestvovati”, ističe Vukanović.
Konsultacije sa parlamentarnim strankama o donošenju ovog zakona predsjednik Narodne skupštine zakazao je za ponedjeljak. Vladajuća koalicija postavila je dodatni izazov opoziciji, načelno prihvatajući tehničke izmjene kakve, po svemu sudeći, neće prihvatiti kroz Izborni zakon BiH.
“Mi se slažemo sa opozicijom iz RS da sačuvamo taj neki paket integriteta, ali da njega inkorporiramo u izborni zakon RS, kaže predsjednik Ujedinjene Srpske Nenad Stevandić.
U međuvremenu pojavili su se i protivnici uvođenja novih tehnologija. Inženjer grafičke tehnologije Dane Branković tvrdi da je elektronska identifikacija birača nepouzdana, a elektronsko skeniranje glasačkih listića podložno masovnom falsifikovanju. Nije zabilježio u kojoj zemlji su se dogodili takvi nedostaci niti da li su zbog toga negdje poništeni izbori.
“Ja govorim da nije potrebno, po mojoj ozbiljnoj logici, da izuzev biračkog odbora i jednog policajca, na biračkom mjestu ima iko. Kakvi posmatrači? Zapisnik sa biračkog mjesta treba da bude svetinja”, smatra Dane Branković iz Forenzičkog centra za vještačenje dokumenata.
Tri preporuke koalicije “Pod lupom”, koja prati izborni proces, odnose se na uvođenje novih tehnologija. Unapređenje izbornog procesa i vraćanje povjerenja građana u izbore smanjenjem uticaja ljudskog faktora na manipulacije, osnovni su ciljevi.
“Dakle, kada pričamo o određenim sigurnosnim aspektima ili rizicima kod uvođenja novih tehnologija, da, oni postoje, ali su prevaziđeni upravo kroz te faze testiranja, prije uvođenja novih tehnologija i kroz prakse drugih država koje primjenjuju nove tehnologije”, navodi Dario Jovanović iz Koalicije “Pod lupom”.
Dovođenjem u pitanje novih tehnologija, navodi Jovanović, danas ne bismo koristili biometrijske dokumente ili bankovne platne kartice. U Izbornoj komisiji BiH kažu da nakon odabira vrste novih tehnologija i testiranja mogu komentarisati pouzdanost i efekte primjene.