Foto: Impuls
Rastu cijene, rastu i prihodi u državnim i entitetskim kasama. Rekordnih 11 milijardi i 541 milion maraka je prikupljeno od indirektnih poreza u prošloj godini u Bosni i Hercegovini, što je za 901 milion više nego 2023. godine. Hvalit će se i ove godine vlasti, i državne i entitetske, i rekordnim budžetima. A mi pitamo, zašto građani Bosne i Hercegovine ne osjete koristi od enormnog novca koji ubire država iz džepova građana? I gdje će nestati 11 milijardi maraka?
Indirektne poreze u Bosni i Hercegovini plaćaju potrošači – građani, na svaku robu koju kupuju, od hrane u trgovinama do odjeće i druge robe do usluga. Ključni indirektni porez je PDV i iznosi 17 posto. Posebni oblici indirektnih poreza su akcize i putarine, te carina.
“Nakon što prikupi prihode od indirektnih poreza, UIO prvo vrši povrat PDV-a poreznim obveznicima koji su ostvarili zakonsko pravo na povrat i po tom osnovu Uprava je u 2024. godine privredi vratila dvije milijarde i 91 milion KM. Ostatak prikupljenih prihoda otišao je u raspodjelu korisnicima”, naveli su iz UIOBiH.
Korisnici prihoda su država, entiteti Federacija i Republika Srpska, te Distrikt Brčko. U prošloj godini dobili su čak milijardu i 15 miliona maraka više u odnosu na prethodnu godinu. A kako će dijeliti?
“Za finansiranje državnih institucija u 2024. godini raspoređen je iznos od 1 milijarde i 20 miliona KM. Federaciji BiH je ukupno rapoređeno 5 milijardi i 185 miliona KM, Republici Srpskoj 2 milijarde i 905 miliona KM i Brčko distriktu 291 miliona KM”, pojašnjavaju iz UIOBiH.
Posebna stavka su prihodi od akciza i putarina. Pitanje je kako se troše? Novac od ovih akciza prvenstveno namijenjen za poboljšanje putne infrastrukture, zdravstvenog, ali i obrazovnog sistema. Samo za izgradnju autoputeva, rekonstrukciju puteva tu su putarine – koje se naplaćuju 15 feninga po litru proizvoda za puteve i 25 feninga za izgradnju autoputeva. Dodatni milion na računima prikupljeni i u prošloj godini.
“Po osnovu posebne putarine za izgradnju autoputeva i izgradnju i rekonstrukciju drugih puteva (0,25 KM), Federacija BiH je dobila dodatnih 241 miliona KM, Republika Srpska 159 miliona KM i Distrikt Brčko 8 miliona KM”, navode iz UIOBiH.
Destine dodatnih miliona, osim kredita, EBRD-e i EU fonodova za gradnju autoputeva. A mi pitamo koliko metara ćemo dobiti autoputa u 2025. godini? Izvjesno je da ćemo svjedočit novim historijskim budžetima, većim platama funkcionera, ali i državi bez kvalitetnog zdravstva, obrazovanja i autoputeva. I standardno lošoj fiskalnoj politici. Zašto građani Bosne i Hercegovine koji pune budžetske kase ne osjete koristi od enormnog novca kojeg ubire država iz njihovih džepova?