SARAJEVO – Njemački “Adidas” je preselio iz Kine proizvodnju sportske obuće nazad u bavarski grad Ansbach. Cipele će se proizvoditi koristeći napredne tehnologije, uključujući 3D štampanje.
Iz Slovačke se u januaru ove godine vratilo preduzeće “Siteco Beleuchtungstechnik”, proizvođač elektronske opreme. Iz Kine je u Rumuniju preselio proizvodnju njemački proizvođač računara te elektroničkih i optičkih proizvoda “Sennheiser electronic GmbH & Co”. Kada ja riječ o BiH, kompanija “BaertschiFOBRO” iz Švajcarske, koja se bavi proizvodnjom ratarskih mašina i priključaka, kompletnu proizvodnju je iz Švajcarske i Njemačke preselila u Maglaj. U Maglaju djeluje i kompanija za proizvodnju kablova “Excel Assemblies”, koja je preselila pogone iz Kine u BiH. Mediji su izvještavali i o planiranom preseljenju proizvodnje jedne njemačke kompanije iz Kine u Lukavac. Riječ je o proizvođaču metalnih kreveta, koji namjerava izraditi pogon u Slobodnoj zoni Holc u Lukavcu. Takođe, jedna firma iz Njemačke želi svoju proizvodnju preseliti iz Kine u Kalesiju.
Premještanje proizvodnje iz matične zemlje kompanije su u prošlosti temeljile na smanjenju operativnih troškova, uglavnom zbog jeftinije radne snage. Postoji mišljenje da se proizvodnja sada vraća jer radna snaga u Kini postaje sve skuplja, ali to nije glavni uzrok.
Ne treba zanemariti činjenicu da potrošači sve više cijene proizvode koji se proizvode u Evropi. Bolje rečeno, još ne cijene toliko proizvode izrađene u Aziji, iako postoje izuzeci, za šta možemo smatrati proizvodnje japanskih i južnokorejskih marki LG i “Samsung”, kao i kineskog giganta “Huawei”. Najčešće se vraćaju modna industrija i industrija visoke tehnologije. Proizvođači luksuzne modne odjeće sve više sele proizvodnju bliže potrošačkim tržištima, u suprotnom rizikuju da im modne trendove “ukradu” ili kopiraju jeftini proizvođači.
(Indikator)