U Bosni i Hercegovini sve je više nezaposlenih, a sve manje radnika – navodi se u najnovijem ekonomskom izvještaju Evropske komisije. U izvještaju se, takođe, ukazuje da javni sektor u BiH sve više troši. Ekonomisti kažu da je taj negativan trend, koji se ponavlja iz godine u godinu, generisala politička nestabilnost u BiH
Glavni problem većine građana u RS i BiH jeste nezaposlenost. U iskrivljenom sistemu vrijednosti struka, znanje, diploma nisu presudni. Imati posao mnogima je samo san.
U to su nas uvjerili i građani koje smo anketirali. Izdvajamo neke: “Baš je teško, ne može se bez neke veze”, “Radio sam u “Elvaku”, rasformirana firma, sada nigdje nema posla”, “Trenutno ne radim, planiramo ići u inostranstvo”, “Političari se bave sobom, tužno, mladi odlaze, ko će ostati u ovoj državi”.
I u najnovijem kvartalnom ekonomskom izvještaju Evropske komisije navodi se da je broj nezaposlenih u BiH nastavio da raste. Alarmantan podatak jeste da je u BiH sve manje radnika.
“U oktobru 2017. godine zabilježeno je 15.000 radnika više nego u oktobru 2016. godine, ali je istovremeno registrovano 34.000 manje zaposlenih. Činjenica da je broj registrovanih nezaposlenih značajno veći nego broj novoregistrovanih zaposlenih implicira smanjenje ukupne radne snage u BiH za 1,2 odsto. Nezaposlenost mladih i dalje iznosi 60 odsto”, navodi Evropska komisija.
Ekonomista Miladin Jovičić kaže: “Politička nestabilnost u BiH generisala je ovakvo stanje i to se iz godine u godinu ponavlja. Ljudi idu vani, osjećaju nesigurnost, odlaze mladi obrazovani ljudi, kompletne porodice”.
Da je radničke klase sve manje ukazuju i poslodavci.
“Imamo dva problema, jedan što sadašnje generacije koje odlaze u penziju veće su nego što su generacije rođene 1993, 1994 i 1995. godine. Tu imamo nedostatak ljudi, a s druge strane imamo povećano iseljavanje”, pojašnjava “Saša Trivić, potpredsjednik Unije udruženja poslodavaca RS.
Za premijerku Srpske to je trend.
“Imamo masovne migracije iz nekih država članica EU koje odlaze u druge, primjer Hrvatske. Moramo se navikavati da migracija jeste trend”, rekla je Željka Cvijanović.
I dok je sve više onih koji hvataju zalet preko grane, bahaćenju javnog sektora nema kraja. U prošloj godini trošio je znatno više nego u prethodne dvije – sugerišu iz Evropske komisije.
“Svaka garnitura koja dođe na vlast gleda da zadovolji one koji su glasali za njih, u vidu zaposlenja. Pošto nema realnog sektora, onda sve ide u javni sektor koji finansiramo mi. Povećanjem te zaposlenosti ne podiže se efikasnost, a s druge strane siromašimo”, obrazlaže ekonomista Miladin Jovičić.
Međutim, premijerka Srpske tvrdi: “2016. i 2017. godinu završili smo uspješno. Idemo dalje, ostvarili smo rekordne brojeve kada je u pitanju zaposlenost i drugi makroekonomski pokazatelji”.
Suprotno hvalospjevima vlasti u Srpskoj i BiH, iz Evropske komisije opominju: “Podaci u BiH pokazuju rast proizvodnje od oko tri odsto, što indirektno ukazuje na moguće statističko uljepšavanje podataka. Preliminarna analiza podataka o troškovima pokazuje da je rast proizvodnje, zapravo, iznosio mršavih 0,8 odsto”.
“To su izvještaji, koji su po njihovim metodologijama apsolutno realni. Ključni pokazatelj je da je sve manje srednjeg sloja stanovništva, odnosno onih koji su najpoželjniji u većini država. UJapanu je to 75 odsto, Americi 80 odsto. To su ljudi koji troše, štede i investiraju”, kaže Jovičić.
Vlasti u Srpskoj i BiH još nisu izgradile mehanizame za ekonomski razvoj i prosperitet. Potrebne su korjenite reforme. Izborna je godina, nacionalne karte opet su u igri i političari će nam ponovo bacati prašinu u oči. U državi sa više od pola miliona nezaposlenih i mršavim realnim sektorom, teško je gledati u svijetlu budućnost i pjevati pjesmu o radu.
RTVBN