Evropski parlamentarci ponovo su zaprijetili uvođenjem sankcija aktuelnom predsjedniku Republike Srpske i lideru SNSD Miloradu Dodiku, ovog puta zbog “neustavnog obilježavanja” Dana Republike Srpske, kao i dodjele odlikovanja ruskom predsjedniku Vladimiru Putinu.
Navedene prijetnje sankcijama, ni ovog puta, nisu pretjerano uznemirile Dodika, što analitičari ocjenjuju kao jasan dokaz toga da sankcije koje Zapad povremeno uvodi protiv najviših političkih funkcionera u Srpskoj nisu ni približno iste snage niti značaja kao kazne koje su svojevremeno primjenjivane protiv nekadašnjih čelnika Srpske.
Štaviše, svaki put kada je Zapad do sada objavljivao uvođenje sankcija protiv predsjednika i drugih vodećih funkcionera SNSD, ta stranka i njen lider na izborima sve ubjedljivije su osvajali vlast.
Izborni pobjednici
Tako je, podsjećamo, nakon što su SAD objavile da je Milorad Dodik u januaru 2017. godine dospio na američku “crnu listu” zbog navodne blokade u provođenju Dejtonskog sporazuma, kao i organizacije referenduma o Danu RS, na izborima sljedeće godine lider SNSD odnio ubjedljivu pobjedu u trci za srpskog člana Predsjedništva BiH.
To što je pod optužbama za korupciju stavljen na “crnu listu” SAD nije mnogo smetalo ni Nikoli Špiriću, visokom funkcioneru vladajuće stranke, koji je bez problema nastavio svoj maratonski politički staž u Parlamentu BiH.
Sredinom prošle godine, praktično u samo praskozorje održavanja opštih izbora u BiH, Velika Britanija se takođe pridružila Amerikancima u uvođenju sankcija protiv lidera SNSD, a zajedno sa Dodikom, “u paketu” za sankcionisanje našla se i tadašnja predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović. Na američku “crnu listu”, nedugo nakon toga, dospio je još jedan visoki funkcioner SNSD, ministar zdravlja i socijalne zaštite RS, Alen Šeranić.
Rezultat ovih “kažnjavanja” bio je vidljiv nekoliko mjeseci kasnije – Dodik je pobijedio na izborima za predsjednika Republike Srpske, Željka Cvijanović izabrana je za novog srpskog člana Predsjedništva BiH, a Alen Šeranić ponovo je dobio fotelju ministra zdravlja i socijalne zaštite u Vladi RS.
Druga vremena
Komentarišući nedavnu inicijativu predsjedavajućeg Delegacije Evropskog parlamenta za odnose s BiH Romea Franca, kao i stalnog izvjestioca za BiH Paola Rangela da države EU uvedu sankcije protiv njega, predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik izjavio je da se radi o zahtjevima koji su “isti kao i prošle godine”, dodajući da “ne postoje nikakvi razlozi za konflikt sa EU”.
– Oni to obnavljaju svake godine. Parlamentarni život treba poštovati svuda, pa i Evropsku uniju koja ima svoje interese. Što se mene lično tiče, mislim da nema nijedan razlog za konflikt između mene i EU – rekao je Dodik.
Ekonomista Svetlana Cenić za Srpskainfo kaže da sadašnje sankcije Zapada prema domaćim političarima ni izbliza ne mogu da se porede s kaznama kojima su, kako podsjeća, u ranijem periodu bili izloženi nekadašnji najviši funkcioneri Srpske.
– Glasačko tijelo je svjesno da se ništa neće promijeniti, bez obzira na to da li je Dodik sankcionisan ili ne, za razliku od nekog prethodnog perioda kad je, primjera radi, SDS doslovno rasturen sankcijama i nemogućnošću da se sankcionisani ljudi uopšte kandiduju na izborima. Sad su standardi očigledno promijenjeni, da ne kažem da postoje dvostruki aršini. Kao što vidite, navodno sankcionisani pojedinci iz SNSD ili HDZ i dalje se nalaze na funkcijama, s njima se stalno pregovara i dogovora, tako da sankcije apsolutno ne utiču na njihovu političku karijeru – ocjenjuje Cenićeva.
ZAMETANJE TRAGOVA
Na pitanje u kolikoj mjeri sankcije SAD, Velike Britanije i EU uopšte pogađaju čelne ljude Republike Srpske, budući da oni stalno tvrde da na Zapadu nemaju nikakvu imovinu, Svetlana Cenić smatra da to i nije baš tako.
– Koliko znam, ima tu neke imovine koja se nalazi na Zapadu, ali ta imovina može da bude registrovana na kompaniju, a ne na fizičko lice, i tako se zameće trag. Ima njih koji imovinu posjeduju po Francuskoj, Španiji, Kipru i kojekuda, ali isto tako imaju i po zemljama koje nisu članice EU – tvrdi Cenićeva.