Foto: Snimka prikazuje kako borci Husa otimaju brod Galaxy Leader na Crvenom moru (Getty Images)
Brodovi su, zbog napada jemenske grupe Husi, bili prisiljeni da promijene rutu, što je uzrokovalo velike poremećaje u proizvodnim lancima kompanija.
Napadi jemenske pobunjeničke grupe Husi na brodove na Crvenom moru poremetili su međunarodnu trgovinu na najkraćoj pomorskoj ruti između Evrope i Azije.
Napadi, koji su znak solidarnosti s Palestincima suočenim s izraelskim bombardovanjem u Gazi, usmjereni su na rutu koja čini 15 posto svjetskog brodskog saobraćaja, a prisilili su nekoliko kompanija da preusmjere svoje brodove.
Napadi Husa primorali su nekoliko komercijalnih brodova koji su prolazili kroz Suecki kanal i moreuz Bab al-Mandeb da krenu alternativnom i mnogo dužom rutom oko južnoafričkog Rta dobre nade, uzrokujući velike zastoje i kašnjenja.
Evo kako su napadi Husa na Crvenom moru uticali na poslovanje velikih kompanija:
Auto
Geely – drugi najveći kineski proizvođač automobila po prodaji saopštio je 22. decembra da će kašnjenje isporuka vjerovatno uticati na njegovu prodaju električnih vozila.
Michelin – četiri tvornice u Španiji u vlasništvu francuskog proizvođača guma obustavile su proizvodnju 20. i 21. januara zbog kašnjenja isporuke sirovina.
Suzuki – Proizvodni pogon ove kompanije u Mađarskoj je 22. januara ponovo pokrenuo proizvodnju, kao što je i planirano, nakon što je sedmicu ranije obustavio proizvodnju zbog kašnjenja isporuke motora proizvedenih u Japanu. Rekli su da će promjena rute broda zasigurno uticati na konačnu cijenu proizvoda.
Tesla – Američki proizvođač električnih vozila obustavio je veći dio proizvodnje automobila u svojoj tvornici u blizini Berlina od 29. januara do 11. februara zbog nedostatka komponenti koji je uzrokovan promjenama u transportnim rutama.
Volvo – Švedski proizvođač automobila je 12. januara saopštio da će zbog kašnjenja obustaviti proizvodnju na tri dana u svojoj belgijskoj tvornici.
Energija
BP – Velika naftna kompanija je 18. decembra saopštila da je privremeno obustavila sve tranzite kroz Crveno more.
Equinor – Kompanija je 18. decembra saopštila da je preusmjerila brodove koji su išli prema Crvenom moru.
Edison – Izvršni direktor energetske grupacije je 25. januara rekao da je došlo do smanjenja isporuka ukapljenog prirodnog plina (LNG) iz Katara.
Qatar Energy – Drugi najveći svjetski izvoznik ukapljenog prirodnog plina (LNG) prestao je slati tankere preko Crvenog mora, iako je proizvodnja nastavljena, rekao je izvor upoznat s tim pitanjem agenciji Reuters 15. januara.
Shell – Britanska naftna kompanija obustavila je sve isporuke kroz Crveno more na neodređeno vrijeme, izvijestio je Wall Street Journal 16. januara.
Valero Energy – Američka rafinerija je 25. januara saopštila da su napadi na Crvenom moru doveli do povećanja transportnih troškova sirove nafte.
Logistika
DHL – Njemačka logistička kompanija, koja ne upravlja brodovima, ali ih koristi za prijevoz kontejnera, je 8. januara savjetovala klijentima da pažljivo prate stanje svojih zaliha.
FedEx – Američki gigant za dostavu robe je 14. januara saopštio da nije primijetio poremećaje u avioprijevozu robe zbog dešavanja u Crvenom moru.
Trgovci na malo
Adidas – Izvršni direktor kompanije Bjorn Gulden je 1. februara rekao da su prekidi isporuke na Crvenom moru negativno uticali na bruto marže, dodajući da su transportni troškovi doveli do porasta ukupnih troškova, kao i da su kašnjenja uzrokovala probleme s isporukom.
Danone – Francuska prehrambena grupa je u decembru rekla da je većina njenih isporuka preusmjerena, zbog čega je produženo vrijeme tranzita. Ukoliko situacija potraje duže od 2-3 mjeseca, Danone će preispitati svoje opcije, uključujući korištenje alternativnih ruta, rekao je glasnogovornik kompanije.
Ikea – Ostajemo pri planiranom smanjenju cijena uprkos povećanim troškovima i imamo dovoljno zaliha da apsorbiramo sve šokove u opskrbnom lancu, saopštila je kompanija 15. januara.
Marks & Spencer – Izvršni direktor britanske kompaniije je 11. januara rekao da očekuju malo kašnjenje u isporukama odjeće.
Next – Izvršni direktor britanskog trgovca odjećom je 4. januara rekao da će, ukoliko se poremećaji nastave, rast prodaje vjerovatno biti umjeren.
Pepco – Vlasnik Poundlanda je 18. januara upozorio da bi, ukoliko poremećaji budu nastavljeni, opskrba kompanije mogla biti ugrožena u nadolazećim mjesecima.
Primark – Financijski direktor kompanije Associated British Foods rekao je 23. januara da se Primark prilagođava izazovima na trižištu tako što pažljivo prati svoje zalihe i prilagođava rokove isporuke.
Sainsbury’s – “Trudimo se da isplaniramo redoslijed dostave proizvoda iz Azije i Pacifika”, rekao je izvršni direktor kompanije, dodajući da im dugoročni ugovori koje imaju sa kompanijama za transport pomažu kako bi ublažili krizu.
Target – Američi trgovac se suočio sa smetnjama u isporukama iz Indije i Pakistana, rekao je 12. januara izvor upoznat s tim pitanjem, dodajući da je riječ o “malom” uticaju.
Tractor Supply – Isporuke za američkog trgovca odgođene su od dva do više od 20 dana, rekao je 12. januara glavni operater opskrbnog lanca kompanije.
Williams-Sonoma – Vlasnik Pottery Barna preusmjerio je pošiljke i radi na planovima za nepredviđene situacije, rekao je izvršni direktor kompanije za CNBC 24. januara.
Ostali
Grupacija BHP – Australski rudarski gigant je 25. januara saopštio da su bili prisiljeni koristiti alternativne rute, poput afričkog Rta dobre nade.
Electrolux – Švedski proizvođač kućanskih aparata formirao je radnu grupu za pronalaženje alternativnih ruta ili identifikovanje prioritetnih isporuka.
“Ukoliko se ovo nastavi, više sam zabrinut zbog rasta troškova, nego zbog rizika da ću morati pauzirati proizvodnju”, rekao je izvršni direktor kompanije 2. februara.
Essity – Kompanija koja stoji iza brendova kao što su Libresse i TENA saopštila je da ostaje u kontaktu s dobavljačima koji su pogođeni ovom situacijom kako bi osigurala kontinuirani protok robe. Izvršni direktor kompanije je 25. januara rekao da je primijetio negativan uticaj na troškove prijevoza, ali nije mogao precizirati koliki je tačno taj uticaj.
Evonik – Proizvođač specijalnih hemikalija rekao je da je pogođen “promjenama rute i kašnjenjima”, te da pokušava ublažiti uticaj ranijim narudžbama i prelaskom na zračnu dostavu tamo gdje je to moguće.
Gechem GmbH & Co KG – Njemački proizvođač hemikalija rekao je da je zbog kašnjenja smanjio proizvodnju tableta za mašine za suđe i toalete.
Kone – Finski proizvođač liftova rekao je da bi ova situacija u nekim slučajevima mogla uticati na odgađanje isporuka, ali da bi se većina isporuka kupcima trebala odvijati prema planu. Kompanija Kone kaže da se pripremila za prekide, tražeći alternativne metode i rute isporuke.
Levi Strauss & Co – Proizvođač odjeće se suočava s kašnjenjima od deset do 14 dana zbog situacije na Crvenom moru. Kako bi ublažio proslijedice, neke isporuke za SAD preusmjerio je na zapadnu obalu, izbjegavajući Crveno more i Suecki kanal.
Logitech – Izvršni direktor kompanije rekao je 23. januara da će veći troškovi transporta zbog krize na Crvenom moru uticati na profitne marže.