Foto: Arhiv
Generalna skupština UN-a usvojila 2005. godine rezoluciju o obilježavanju Međunarodnog dana sjećanja na žrtve holokausta.
Za datum obilježavanja, odnosno sjećanje na milione žrtava stradalih u holokaustu tokom Drugog svjetskog rata izabran je 27. januar, dan kada su jedinice Sovjetske armije 1945. godine oslobodile najveći nacistički koncentracioni logor – Aušvic. Tom prilikom oslobođeno je 7.500 zatvorenika koje su za sobom ostavili nacisti.
Međunarodni dan sjećanja na holokaust se posebno obilježava u europskim zemljama u kojim je tokom Drugog svjetskog rata život izgubilo 53 miliona ljudi, među kojima gotovo 31 milion civila.
Prema podacima iz raznih izvora, ukupan broj Jevreja, žrtava nacističkog progona, kreće se od najmanje 4.194.000 do 5.820.960, dok se sa svim drugim narodima, procjenjuje da je u holokaustu nestalo od devet do jedanaest miliona ljudi.
Holokaust je bio genocid bez presedana, bio je to sveobuhvatan i sistematičan čin koji je provela nacistička Njemačka zajedno sa svojim saradnicima, s ciljem da uništi čitav jevrejski narod, a njegovu kulturu i tradiciju izbriše s lica Zemlje.
Osnovni motiv za holokaust bila je antisemitska rasistička ideologija nacista. Jevreji nisu bili jedina žrtva nacističke Njemačke, ali bili su jedini narod ili grupa ljudi koju su željeli potpuno istrijebiti – to je ono što je jedinstveno za šoa (holokaust).
Između 1933. i 1941. nacistička Njemačka vodila je politiku koja je Jevrejima otela sva njihova prava i imovinu. Potom je slijedilo njihovo obilježavanje te organizirano koncentriranje jevrejske populacije. Ta politika imala je široku podršku u Njemačkoj i velikom dijelu okupirane Evrope.
Godine 1941., nakon invazije na Sovjetski Savez, nacisti i njihovi saradnici pokrenuli su plan istrebljenja svih Jevreja. Krajem 1941. politika se razvila u sveobuhvatnu, sistematsku operaciju smrti koju su nacisti nazvali “Konačno rješenje jevrejskog pitanja”.
Do kraja rata 1945. godine, oko šest miliona Jevreja je ubijeno. Borba s gubitkom i moralnim kolapsom koji se desio tokom holokausta trajni je izazov i obveza za čovječanstvo širom svijeta.
Među najzloglasnijim logorima smrti na tlu nekadašnje Jugoslavije bili su “Jasenovac” (na tlu današnje Hrvatske) i Sajmište kraj Beograda.
Obilježavanjem ovog međunarodnog dana prilika je da se uz odavanje počasti milionima nedužnih žrtvava, jačaju snage protiv rasističke mržnje koja je dovela do holokausta, a što se upravo postiže konstantnim isticanjem važnosti sjećanja na preživjele, žrtve, spasitelje i oslobodioce.