“Fargo 5” (2023): U Minesoti je najbolje
Ne postoji mnogo serija koje nakon pet sezona mogu publiku dovesti u stanje začuđenosti onim što vide na ekranu kao kada su se prvi put sreli sa tom franšizom, ali način na koji je peta sezona “Farga” briljirala u svojih deset epizoda izaziva strahopoštovanje.
Odluka kreatora Noe Holija da priču franšize nakon izleta u Kanzas u četvrtoj sezoni vrati u hladnu, snijegom zavijanu pustoš Minesote i Sjeverne Dakote pokazala se više nego mudra, jer smo kao rezultat odluke dobili uvrnuti, prepoznatljivi spoj brutalnog krimića, crne komedije i autentičnog ludila, kombinacije na kojoj je serijal izgradio reputaciju kod publike.
Priča ovaj put prati Doroti Dot Lion (Džuno Templ), naizgled tipičnu domaćicu sa srednjeg zapada koja živi u Skandiji u Minesoti uz brižnog i smotanog muža Vejna (Dejvida Rajsdola), koji prodaje automobile, i šarmantnu ćerku Skoti (Sijena King) koja voli tatu, mamu i jesti doručak za večeru. Ipak, kada na burnijem sastanku školskog odbora slučajno udari policajca, Doroti ulazi u policijski sistem, gdje se otkriva da naizgled mirna domaćica ima misterioznu prošlost. Uključujući i drugo ime i drugog muža, nasilnog šerifa Roja Tilmana (Džon Ham), koji ne voli što je ostavljen bez riječi pa šalje tandem nasilnika da mu vrate, po njegovom mišljenju odbjeglu imovinu. Međutim, ispostavlja se, uz dosta pucnjave, ranjenog policajca, jednog mrtvog kriminalca i jednog odbjeglog, da Doroti ima druge planove, osim povratka tipu koji vjeruje samo u Boga i svoj revolver, a svi ostali moraju da ga slušaju ako ne žele bolnu kaznu. Kada se u ove bračne razmirice uključe Dorotina svekrva Lorejn Lajon (Dženifer Džejson Li), bogata i sposobna utjerivačica dugova, njen konsiljere Deniš Grejvs (Dejv Foli), lokalna zamjenica šerifa Indira Olmstejd (Riča Murđani), državni policajac Vit Far (Lamorn Moris), Rojev priglupi sin Gator (Džo Kiri) i misteriozni ubica poznat kao Ole Manč (Sem Spruel), počinje sumanuti zaplet posijan leševima, nasiljem i ludilom u starom maniru ranijih sezona “Farga”. I kada sezona krene tučom roditelja u školi pa se pretvori u kućni obračun žene i dvojice profi ubica, da bi se nastavila ulaskom desničarskog šerifa u priču, lokalnih pandura, agenata FBI-ja, utjerivača dugova, desnih milicija i bizarnog tipa koji 500 godina luta okolo “žderući” tuđe grijehove uz upotrebu lovačkog noža kao praktičnog pomagala, jasno je da je Noa scenaristički ponovo u pravom modu.
I iako njegovo čuveno upozorenje na početku svake epizode glasi: “Ovo je istinita priča. Sljedeći događaji su se dogodili u Minesoti 2019. Na zahtjev preživjelih, imena su promijenjena. Iz poštovanja prema mrtvima, ostalo je rečeno tačno onako kako se dogodilo”, ove riječi ne da nisu istinite već su urnebesna i nadahnuta fikcija, koja se na momente čini jako vjerodostojnom, dok vam autor ne okrene mozak za 180 stepen i povede putem čija uvrnuta logika čudno izgleda, ali savršeno funkcioniše.
Holi demonstrira besprijekornu scenarističku vještinu da napiše inteligentnu, ali zabavnu priču, da unutar nje pozicionira živopisne likove, a da potom uz pomoć autorske ekipe povede publiku u njihove živote, koji možda nalikuju bilo čijem od nas, samo su lišeni dosadnih trenutaka.
Džuno Templ briljira u svojoj dijaboličnoj ulozi domaćice iz malog grada i tigrice koja brani jazbinu. Jednakim intenzitetom, sa druge strane, Ham ovako ubjedljivu rolu nije imao od “Momaka sa Menhetna”, plijeneći robusnom pojavom rednek seljačine, koja fanatično vlada svojim gradom kao surovi branilac zakona i tumač božje riječi, vjerujući u Boga, oružje i slobodu po američkom Ustavu, a ko ne misli kao on, završi ili prebijen ili mrtav u jami punoj kreča. Iz drugog plana uskaču fantastična Dženifer Džejson Li, kao dominantna majka, supruga i šefica agencije, koja ne vjeruje da postoji dug koji se ne može naplatiti, jednako tako plijeni i Riča Murđani kao policajka kojoj je dosadilo da odlično radi svoj posao dok je niko ne uzima ozbiljno, uključujući i kretena od muža, ili jezive pojave Sema Spruela kao ubice čija motivacija je veća i dublja od novca.
Besprijekorno napisana i snimljena, sa klaustrofobičnom pustoši velikih ravnica kao vječnim vizuelnim adutom u svojim rukama, peta sezona “Farga” uz pomoć nevjerovatnog glumačkog ansambla sa lakoćom dostiže visoko postavljenu ljestvicu prethodnih sezona, a često je i preskače u impresivnom stilu (poput genijalne osme epizode) dajući nam jednu od najuzbudljivijih serija ne samo protekle godine već i aktuelnog milenijuma.
Ocjena: 5
Branislav Predojević, glassrpske