Rušenje stereotipa o ženama, Romima, konturisanje života na sekundarnim sirovinama, pomaganje devojčicama Romkinjama da se otrgnu od nametnute im uloge.
Za sve ovo zaslužna je mlada bosanskohercegovačka umetnica Selma Selman.
Prerađivanje i prodaja sekundarnih sirovina, plastike, karona i metala su bili jedan od osnovnih izvora prihoda Selmine porodice. Upravo na ovim materijalima umetnica je oslikala svoj život, drage ljude, kao i borbu za egzistenciju čitave romske zajednice.
Njena izložba “Viva la Vida” otvorena je u Galeriji “Novembar” do 30. januara.
– Metal je bio i ostao integralni deo mog života i izvor egzistencije moje porodice. Od detinjstva sam okružena metalom. Površina ovih slika je istovremeno moj umetnički rad i sredstvo preživljavanja za moju porodicu – navela je Selma Selman povodom izložbe.
Pitanja identiteta, sociokulturnih predrasuda, stereotipa, ravnopravnosti i emancipacije žena prikazani su kroz četiri medija, budući da ova umetnica iskazuje svoju kretivnost crtanjem na papiru, slikanjem na sekundarnim sirovinama, fotografisanjem i prikazivanjem performansa različitih vrsta.
– Selma je na ovaj način želela da da doprinos borbi protiv stereotipa o Romima i ženama, ali i o borbi protiv partijarhalnih stega na Balkanu – kaže za “Blic” Maja Kolarić, direktorka Galerije “Novembar”.
“Ne gledaj Ciganku u oči” je video-rad kojim Selma pokušava da ruši stereotipe o romskoj ženi koja je u balkanskoj kulturi predstavljena kao veoma egzotična i privlačna, a u isto vreme opasna i “prljava” .
„Oči Romkinje vas mogu začarati, mogu vas prokleti”, kaže Selma u ovom video-radu.
Ova mlada umetnica teži i da pokaže segmente života romske zajednice prikazujući svoju majku koja u pedesetim godinama prvi put vidi more i morsku vodu, postavljajući sebi i ćerki pitanje da li je voda zaista slana.
Fotografija koja nosi naziv kao i celokupna izložba postavljena na tradicionalnom pirotskom ćilimu na kojem umetnica sedi držeći lubenicu prezentuje život žene na Balkanu budući je godinama tkanje ćilima bio jedini izvor prihoda žena, te umetnica ovakvom fotografijom upućuje na kulturološke okvire u kojima su balkanske žene rođene. Lubenica koju Selma drži je simbol radosti i lagodnog života, što je u suprtonosti sa ćilimom i tradicijom.
Od Bihaća do Njujorka
Selma Selman je umetnica i aktivistkinja rođena 1991. godine u Bihaću. Diplomirala je na Akademiji likovnih umetnosti u Banjaluci, a magistrala na sveučilištu Sirakjus u saveznoj državi Njujork. Među svetskim umetnicima je jako cenjena i priznata zbog neobičnog načina na koji plasira svoje radove.
Pomaže školovanje romskih devojčica
Budući da se mlada umetnica često susretala s tradicionalnim stegama prema kojima se Romkinje udaju mlade ne završavajući ni osnovnu školu, odlučila je da pokrene projekat “Marš u školu” kroz koji sakuplja novac za školovanje romskih devojčica.
Selma želi da podstakne mlade pripadnice svoje zajednice da se obrazuju, upišu srednju školu i fakultet. Do sada je pomogla da pet devojčica iz Bihaća dobije punu stipendiju, a da 35 dece ima dnevni obrok.