Spomenik Bošku Buhi; Foto: Pinki / Wikipedia
Memorijalni kompleks „Boško Buha“ na Jabuci kod Prijepolja je krajem januara stavljen „na doboš“. Međutim, deo javnosti se protivi rasprodaji ovog važnog simbola borbe za slobodu i nekadašnjeg društvenog razvoja, sa kojim prodajemo i „plemenite ideje pacifizma, antifašizma i borbe za pravdu i jednakost“.
Spomen-dom „Boško Buha”, drveni objekat Muzeja pionira i omladine, Dom kulture s paviljonima, nekadašnji hotel i zemljište na kojem se nalaze ovi objekti su kao deo Ugostiteljsko-turističkog preduzeća „Putnik” iz Prijepolja stavljeni na prodaju zajedno sa drugom imovinom ove firme u stečaju.
Agencija za licenciranje stečajnih upravnika je prodaju ovog preduzeća, a sa njim i Memorijalnog kompleksa „Boško Buha“, zakazala za 28. februar u Beogradu.
Međutim, dramska pedagoškinja Ivana Bogićević Leko, u javnom pismu koje je upućeno stečanoj upravi „Putnika“ i nadležnima u opštini Prijepolje podseća da je ovaj memorijalni kompleks izgrađen zahvaljujući izdvajanju „pionirskog dinara“:
Finansiranje objekta su doslovno snosila deca iz nekadašnje SFRJ šaljući priloge, kako bi se podigao objekat gde bi se realizovale rekreativne nastave, škole u prirodi, letovanja i zimovanja.
Pokrenuta je i peticija koju mogu potpisati svi koji se protive ideji prodaje ovog kompleksa.
Aleja neustrašive mladosti na Jabuci; Foto: Pinki / Wikipedia
„Ovde je 1943. godine poginuo pionir, borac i narodni heroj Boško Buha“
Boško Buha je bio najmlađi nosilac Ordena narodnog heroja u Jugoslaviji, kao sedamnaestogodišnji dečak, učesnik Narodnooslobodilačke borbe poginuo je na Jabuci 1943. godine.
Na mestu njegove pogibije 1964. godine je započeta izgradnja kompleksa koji predstavlja jedinstvenu memorijalnu celinu na prostoru Jugoslavije. Ovaj spomen kompleks kod Prijepolja „ukazuje na značaj koji imaju deca kao društvena grupa u izgradnji čitave zajednice“.
Najtraumatičnija iskustva ratova su izgubljeni životi najmlađih, a ovim kompleksom je SFRJ odala poštovanje deci i omladini koji su svoje živote dali u borbi za slobodu i izgradnju pravednijeg društva.
Pored spomenika Bošku Buhi, na Jabuci se nalazi i osam bista jugoslovenskih pionira-partizana, među kojima su i posthumno odlikovane narodne herojine i heroji: Lepa Radić, Vera Miščević, Mate Blažina, Sava Jovanović Sirogojno.
Osim što je kompleks izgrađen „pionirskim dinarom“, sam spomenik je napravljen na osnovu idejnog rešenja devojčice Jadranke Berić koja je učestvovala na konkursu zajedno sa više od šest hiljada pionira iz cele Jugoslavije.
Smeštajni objekat u memorijalnom kompleksu; Foto: Pinki / Wikipedia
Propadanje sistema i kompleksa
Dom kulture, Dom pionira i omladine Jugoslavije i Spomen dom Boško Buha, kao deo ovog kompleksa na Jabuci, zamišljeni su kao centar za obrazovanje i rekreaciju dece i omladine. Mesto za ekskurzije i edukativne i stvaralačke programe koje su sama deca Jugoslavije izgradila – time se otvara i pitanje da li ove objekte smemo da prodajemo ili ih je potrebno obnoviti kako bi i dalje služili novin generacijama.
Kompleks nikad nije renoviran i kroz decenije propadanja su polako gušene i njegove aktivnosti. Međutim, zgrade i dalje nisu toliko devastirane da se ne bi mogle obnoviti ulaganjem od strane države i opštine Prijepolje.