Dijagnoza o desnom skretanju Europe dio je analitičkog arsenala svakog političkog komentatora koji drži do reputacije. Razlike u pristupu, s obzirom na političko-ideološka polazišta komentatora, trebale bi se ticati razloga tog skretanja. Međutim, uz varijacije u naglascima, većina je komentatora na cijelom političkom spektru složna u procjeni da se glavni razlog desnog skretanja krije u promjeni političkog raspoloženja radničke klase. Ona se, glasi objašnjenje, okrenula (ekstremnoj) desnici jer ju navodno nema više tko predstavljati.
“Nije mi namjera s ovim tekstom iznositi samo moralnu osudu postojanja kladionica i njihove sveprisutnosti. Svjestan „razmjera kladioničarske pošasti“, želio bih problematizirati neke podatke koji u najmanju ruku izazivaju sumnju da još nešto tu nije kako treba”
Paklene uvrede i zvjerska pretjerivanja korisnika društvenih mreža zapravo liče na posrnulu magiju, na kruženje jedne pradavne kletve prsle na milijardu djelova
Obično prvo saznamo njegovo ime. Ponekad i šta je bio po zanimanju, gdje je radio, kakav je bio kolega, komšija, sin ili brat. Nedugo nakon što mu objelodane ime i prezime, ukucavamo ga u tražilice. Tražimo ga na Googleu ili sličnom pretraživaču, na društvenim mrežama. Dok mu ukucavamo ime, Facebook nas preduhitri pa nam sam ponudi prezime, da se ne mučimo, uz napomenu: Popular now.
Sve više se čini kao da nas zazidavaju u neku kulu da hodamo ulicama do kojih se sunce teško probija a vjetar se mora snalaziti kako zna i umije ne bi li pročistio zrak.
Nikad nije bilo više „toksičnih osoba“, „graničara“, „narcisa“, „patologa“ i „sociopata“ oko nas. Psihička bolest se popularizira, a često i romantizira; popularni su videi iz psihijatrijskih ustanova i ”influenseri sa psihijatrijskom dijagnozom”, što bi samo po sebi bilo pohvalno da ne postaje trend, naročito među mlađom populacijom
Protest ispred univerziteta Kolumbija, april 2024, foto: Wikimedia
Umesto da brane pravo na protest, centristi pokazuju navodnu neutralnost tako što osuđuju Trumpove sledbenike dok istovremeno poriču legitimitet studentima. Ne moramo se sasvim slagati s agendom studentskih kampova da bismo shvatili da su oni prvi pretnja demokratiji, dok ovi drugi imaju potencijal da je ojačaju.
Marksovo zalaganje za proletarijat neodvojivo je od njegove vere u demokratiju. Ljudi su morali da zbace svoje okove vlastitim kolektivnim naporom tamo gde su se zatekli, a ne da im se emancipacija odnekud dodeli. Ono što se promenilo od štrajka rudara, dakle, nije to da je radnička klasa nestala, već da su se promenili njeni materijalni uslovi.
