“Quo vadis, Balkan?”: Oslanjanje Srbije i RS na Kinu i Rusiju kočnica na EU putu

Foto: Radio Sarajevo

Na Fakultetu političkih nauka Univerziteta u Sarajevu počeo je veliki plenum “Kuda ide Balkan” na kojem učestvuje oko 50 učesnika, intelektualaca, bivših političara.

“Kuda ide Balkan” naziv je, ali i ključno pitanje konferencije na kojoj učestvuju akademici i političari. Cilj je detektovati ključne probleme koji koče napredak zemalja zapadnog Balkana na putu ka Evropskoj uniji. Okupljeni iz svih zemalja Balkana složni su u odgovoru.

“Mi smo detektirali da Srbija pokušava da zauzme hegemonističku poziciju unutar regije i smatramo da bi neki pozitivan tok u Srbiji oslobodio zemlju, jer Srbija na neki način cjelokupni Zapadni Balkan drži zarobljenim”, kaže Sead Turčalo, dekan na Fakultetu političkih nauka Univerziteta u Sarajevu.

Balša Božović sa Akademije za ravoj demokratije u Novom Sadu ističe da je problem kako demokratizovati Srbiju da više nema autoritarnu vlast.

“Vlast koja na ovakav način može da se ponaša prema svojim susjedima. I to je pitanje na koji odgovor ne nudi ni opozicija u Srbiji, ali ni u regionu se ne stvaraju te prograđanske i proevropske snage”, dodaje.

Osim težnje za homogenizacijom koja posebno utječe na Bosnu i Hercegovinu i Crnu Goru, predstavnici akademske zajednice regiona smatraju da je i oslanjanje Srbije pa i Republike Srpske na Kinu i Rusiju suprotno evropskim vrijednostima i kočnica na EU putu.

Današnju vlast uspoređuju sa onom ratnom i prijeratnom, posebno oni koji su tokom tih godina politički djelovali. Ipak, kažu da današnji odnosi zapravo i jesu još uvijek faza raspada bivše Jugoslavije.

“Nije samo utjecala nego još utječe. Taj proces još nije završio i pitanje je i kad će i kako će”, ističe Milan Kučan, prvi predsjednik Slovenije .

Azem Vlasi, bivši predsjednim Kosova, kaže kako je u Srbiji na sceni ista ona politika kao za vrijeme Slobodana Miloševića “što se tiče njihovih pretenzija i ambicija”.

Borbu protiv regresije demokratskih praksi i za put ka potpunoj demokratizaciji i Evropskoj uniji moraju nastavljati zajednički. Posebno, kažu, u to trebaju biti uključeni aktivisti i intelektualci da one snage koje Balkan vuku unazad pobijede.

“Nemamo dovoljno aktivizma među onim koji su intelektualno superiorniji, koji su po ideologijama koje predstavljaju, politikama koje vode progresivniji”, dodaje Daliborka Uljarević iz Centra za građansko obrazovanje u Podgorici.

Progresivne politike očekuju da će jačati u narednom periodu i zbog toga ovakva okupljanja na kojima mogu razmijeniti iskustva, znanja i stavove smatraju značajnim. Dodatno će kroz panele, ali i zatvorene sesije razgovarati i o složenom sistemu uređenja BiH, ali i kakav utjecaj mogu na razvoj zemalja zapadnog Balkana imati rezultati evropskih parlamentarnih, ali i izbora u SAD-u. Posebno ako svijet ode u desno, a BiH ostane na prekretnici između nacionalne i građanske države.

N1