Jutarnje temperature koje su dosezale 30 stepeni Celzijevih u Španiji tokom oktobra možda su razveselile turiste, ali izazivaju zabrinutost među naučnicima.
Živa se diže daleko iznad normale širom Evrope, od Španije do Švedske.
Nakon ljeta obilježenog opetovanim toplinskim valovima, u Evropi vladaju iznimne temperature čak i na početku jeseni, što je znak ubrzavanja klimatskih promjena.
„Mjesec je tek završio, ali već možemo gotovo sa sigurnošću reći da je to najtopliji mjesec (u Španiji) od 1961.”, kada se počelo prikupljati podatke, rekao je Ruben del Campo iz španske meteorološke službe Aemet, dodajući da je, ako se uzmu u obzir istorijski podaci, ovaj oktobar u Španiji najtopliji u stotinu godina.
„Jedan, dva dana iznad 30 stepeni je normalno za Španiju”, rekao je. „Ali toliko dana, ne. To su ljetne temperature, a mi smo već ušli u jesen”.
Krajem mjeseca sjeverno ljetovalište San Sebastian zabilježilo je temperaturu od 30,3 stepeni Celzijevih u 8,30 sati ujutro, daleko iznad sezonskog prosjeka.
Zadnjih dana u Baskiji, u kojoj se nalazi San Sebastian, izbili su požari pa su vlasti zabranile roštiljanje i vatromete.
Neobični toplinski val donio je i novu riječ u španski jezik – „verono”, spoj riječi verano (ljeto) i otono (jesen).
Del Campo je rekao da se u zadnjih deset godina događa „značajno ubrzanje” klimatskih promjena i sve jača dezertifikacija zemlje.
Po dokazima iz zadnjih 12 mjeseci, Climate Central tvrdi da su Madrid, Barcelona, Valencia i Zaragoza su među deset evropskih gradova koji su najviše pogođeni globalnim zagrijavanjem.
Od Španije do Švedske
Susjedna Francuska je kao i Španija zabilježila topliji oktobar od prosjeka. A toplo je i daleko na sjeveru, u Švedskoj, gdje je u petak prošle sedmice u južnom gradu Kristianstadu izmjereno rekordnih 19,5 stupnjeva.
„To je najveća temperatura ikad zabilježena u Švedskoj ovako kasno”, rekao je Erik Hojgard-Olsen, meteorolog Švedskog meteorološkog i hidrološkog instituta (SMHI).
Na jugozapadu Francuske, koja je ljetos bila pogođena velikim šumskim požarima, Meteo France objavio je u petak da su se temperature približile 30 stepeni.
U Belgiji, glavni grad Brisel zabilježio je maksimalnu temperaturu od 24 stepena, punih 10 stepeni više od uobičajenog za kraj oktobra.
Britanski Met Office objavio je u srijedu da je London uživao na toplih 20,5 stepeni Celzijevih, što je bliže temperaturama kakve vladaju koncem avgusta, a ne oktobra.
Topla fronta s jugozapada kontinenta zahvatila je i Njemačku koja uživa u temperaturama koje više odgovaraju ljetu nego početku novembra.
„Teško je vjerovati da je kraj oktobra jer je u velikim dijelovima Evrope (i sjeverne Afrike) neuobičajeno toplo”, objavila je u petak na Twitteru Svjetska meteorološka organizacija.
Nije normalno
Ruben del Campo rekao je da nekima može odgovarati što za sada ne moraju paliti centralno grijanje i što čak mogu ići na plažu.
„Ali zapravo posljedice nisu dobre”, rekao je, ukazujući na nizak nivo podzemnih voda, što je loša vijest za Španiju, čija poljoprivreda opskrbljuje Evropu dobrim dijelom voća i povrća.
Španske zalihe podzemne vode prošle su sedmice pale na 31,8 posto kapaciteta u odnosu prema desetogodišnjem sezonskom prosjeku od 49,3 posto.
Stanovnici i turisti koji su uživali na plažama Barselone rekli su da su svjesni da postoji i negativna strana ovako toplog vremena.
„Zaista smo sretni zbog ovako toplog vremena, sviđa nam se. Ali to nije normalno”, rekla je Alicia Pesquera, 43-godišnja kozmetičarka.
„Naravno da nas zabrinjava. Sada bi trebalo kišiti ili barem biti malo hladno”, rekao je Fernando Raibas, turist iz Galicije.
Agencije