Oko 60 odsto stanovnika u BiH ima prekomjernu tjelesnu težinu, a pretilost je već krajem prošloga vijeka poprimila karakter globalne epidemije, podaci su ovo Udruženja “Društvo za debljinu BiH”.
“Skraćenje dužine trajanja života upoređujući zdravu osobu od 25 godina s morbidno pretilom osobom iste dobi je gotovo 12 godina očekivanog životnog vijeka, a uočena je i prva generacija pretilih pojedinaca s nižim očekivanim životnim vijekom od njihovih roditelja”, navode u ovom društvu.
Ističu da savremeni stil života, s dominantno sjedilačkim aktivnostima, te široka dostupnost rafinirane hrane s visokim udjelom masti i jednostavnih ugljikohidrata, najviše utiče na razvoj navedenih zabrinjavajućih pokazatelja.
Kako navode, iako je pretilost inicijalno bila najprisutnija u visokorazvijenim zemljama, sve se više ukorjenjuje i u zemljama u razvoju, odnosno nerazvijenim zemljama, gdje se, pojašnjavaju, gotovo izjednačila s problemom pothranjenosti.
“Iako većinu ljudi još zabrinjava uglavnom zbog estetskih razloga, debljina je prvenstveno zdravstveni problem”, istakli su u Udruženju “Društvo za debljinu”.
Kako pojašnjavaju, debljina je važan faktor za koronarnu bolest srca, cerebrovaskularni inzulit, šećernu bolest tip 2, arterijsku hipertenziju i druge bolesti.
“Zloćudne bolesti koje se dovode u vezu s debljinom su karcinom dojke, maternice, debelog crijeva, prostate te tumori hepatobilijarnog sistema, a u komplikacije debljine ubrajaju se i bolesti gastrointestinalnoga trakta, degenerativne bolesti zglobova, sindrom policističnih ovarija, neplodnost te čitav niz psiholoških problema”, naglasili su u Društvu.
Navode da se procjenjuje da je više od 40 odsto Evropljana preuhranjeno, a oko 20 odsto pretilo.
Fuad Pašić, specijalista opšti hirurg, subspecijalista abdominalni hirurg u UKC Tuzla i predsjednik “Društva za Debljinu BiH”, kazao je da je Klinika za hirurgiju UKC Tuzla trenutno jedina ustanova u BiH koja se bavi barijatrijskom hirurgijom patološke pretilosti.
“Neki pacijenti poslije kompletne protokolarne obrade od strane endokrinologa, gastroenterologa, psihijatara itd, će imati indikaciju da im se možda stavi intragastrični balon u želudac”, pojasnio je Pašić.
Drugim pacijentima, pojašnjava Pašić, primorani su zbog ekstremne gojaznosti da izvedu bilio-pankreatičnu diverziju.
Kako ističe, u ovoj klinici su do sada od pretilosti liječeni i operisani pacijenti iz FBiH, RS, SAD, Crne Gore, Hrvatske i drugih zemalja.
“Do sada smo uradili 40 barijatrijskih operacijskih zahvata sa veoma dobrim rezultatima i u kratkoročnom i dugoročnom praćenju”, kazao je Pašić za “Nezavisne”.
U Ministarstvu zdravlja i socijalne zaštite RS kazali su da je ovo ministarstvo unazad nekoliko godina, u saradnji sa svim relevantnim zdravstvenim institucijama, sprovodilo aktivnosti na promociji zdravih stilova života.
“Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite RS je, u saradnji sa Svjetskom zdravstvenom organizacijom, pripremilo vodiče za gojaznost kod djece i odraslih, arterijsku hipertenziju, dijabetes i kardiovaskularne bolesti, kao i za promociju fizičke aktivnosti”, istakli su u Ministarstvu.
Naglasili su da su vodiči i zdravstveno promotivni materijali distribuisani svim domovima zdravlja u RS.
“Vlada RS donijela je Smjernice za ishranu dojenčadi, predškolske i školske djece”, naglasili su u Ministarstvu i dodali da očekuju da će ove aktivnosti, uz brojne druge programe, dugoročno dati dobre rezultate.