Protest u Pljevljima: Nemamo ni vode, ni vazduha

„Pokrali su sve! Prirodu i prirodna bogatstva. Višegodišnja eksploatacija prirodnih resursa, potpuna devastacija prostora, ignorantski i ponižavajuć odnos podgoričke vlasti i pljačkaška privatizacija, dovele su gradjane pljevaljskog kraja na rub egzistencije. Doveli su nas u situaciju da nemamo ni vode ni vazduha.”

„Vrijeme je da nakon višedecenijske besomučne eksploatacije, pustošenja i uništavanja pljevaljskog kraja poručimo – dosta je “, rekao je, tokom skupa, direktor ekološke NVO Breznica, Milorad Mitrović koji je u ime okupljenih istakao zahtjeve – da Vlada hitno uvede kontrole mjerenja zagadjenosti vazduha, efikasnu i dosljednu primjenu Zakona o kontroli zagadjenja uz inspekcijski nadzor industrijskih postrojenja, hitno usvajanje akcionog plana za prelazak na ekološki prihvatljiv model grijanja, a da Skupština sazove hitnu vanrednu sjednicu na kojoj bi se razmatrala „ekološka katastrofa u Pljevljima“.

„Pokrali su sve! Prirodu i prirodna bogatstva. Višegodišnja eksploatacija prirodnih resursa, potpuna devastacija prostora, ignorantski i ponižavajuć odnos podgoričke vlasti i pljačkaška privatizacija, dovele su gradjane pljevaljskog kraja na rub egzistencije. Doveli su nas u situaciju da nemamo ni vode ni vazduha. To više nećemo da trpimo. Pogledajte gdje živimo. Okruženi smo deponijama. U našem kraju imamo više pasa lutalica nego krava. Pljevljaci ćute, trpe i umiru, a donosiocima odluka su puna usta Evrope. Ako smo dobri, nijesmo budale.“

U Pljevljima, na relativnom malom području, funkcionišu dva velika industrijska postrojenja: Termoelektrana i Rudnik uglja koji su, zajedno sa domaćinstvima koja za ogrijev uglavnom koriste ugalj, glavni zagadjivači, a problem lošeg stanja životne sredine u Pljevljima koji traje više od trideset godina, ovih dana doživljava kulminaciju jer je zagadjenje vazduha, vode i zemljišta dostiglo dramatične razmjere. Voda u Pljevljima, pored toga što nije za piće, više ne može da se koristi, čak, ni za održavanje lične higijene na šta je i tokom današnjeg protestnog skupa podsjetio gradjanin Pljevalja, Kemal Pajović.

„Povećao se broj oboljelih od raznih vidova bolesti respiratornih organa kao i broj oboljelih od malignih bolesti, često i sa smrtnim ishodom. Apeli koje su nadležnim službama uputili gradjani i nevladine organizacije nijesu dale rezultate jer te institucije, pitanje konkretnih mjera i nadležnosti prebacuju u tudje dvorište.“

Prethodno je objavljeno da su čelnici nekoliko nadležnih državnih organa utvrdili mjere koje treba hitno preduzeti. Predstavnici ministarstava održivog razvoja i turizma i zdravlja, Agencije za zaštitu životne sredine, Instituta za javno zdravlje, Hidrometeorološkog zavoda, ekološke inspekcije i Opštine Pljevlja su odlučili da mobilna stanica za mjerenje kvaliteta vazduha, narednih 14 dana, bude instalirana na novoj lokaciji, a da Agencija redovno obavještavati javnost o dobijenim rezultatima. Opština treba gradjanima da, uz preporuke za ekonomičnije korišćenje čvrstih goriva za grijanje, predoči izmjene u režimu saobraćaja i njegovu redukciju.

Ekološka inspekcija je, u medjuvremenu, obavila nadzor nad preduzećima u Pljevljima i naložila emisijska mjerenja, a rezultati se očekuju krajem decembra. Inspekcija će uraditi nadzor nad primjenom kontrolisanog sprovodjenja mjera iz Akcionog plana za upravljanje kvalitetom vazduha u opštini Pljevlja koja se odnose na Rudnik uglja, a Hidrometeorološki zavod će sa Agencijom obavještavati lokalnu upravu i gradjane o parametrima meteorološkog stanja i stanja zagadjenosti.

Opštna je obezbijedila dovoljan broj cisterni sa pitkom vodom, a Institut za javno zdravlje će u narednih sedam dana objaviti rezultate istraživanja kvaliteta vode.

„Nije ovakvo stanje u pljevljima od juče“, rekao je jedan od učesnika protestnog skupa u Pljevljima.

„Protestovali smo i ’96. i 2002., 2006., 2008., 2010., 2011… Tada, 2011. smo obavijestili sve institucije državnih organa, od predsjednika države, premijera, Ministarstva održivog razvoja… Niko od njih nije pokazao ni malo razumijevanja.“

Esad Krcić/ Slobodna Evropa