Mikelanđelo Buonaroti

Rođen je 6. marta 1475. u Kaprezeu, u tadašnjoj Republici Firenci. Bio je italijanski skulptor, slikar, arhitekta i pesnik, jedan od najvećih renesansnih umetnika.

Rođen je 6. marta 1475. u Kaprezeu, u tadašnjoj Republici Firenci. Bio je italijanski skulptor, slikar, arhitekta i pesnik, jedan od najvećih renesansnih umetnika. Radio je kratko vreme kao šegrt slikara Domenika Giralandaja u Firenci, pre nego što je počeo prvu od nekoliko skulptura za Lorenca de Medičija, firentinskog vojvodu od 1469. do 1492. godine. Posle Lorencove smrti, otišao je u Bolonju, a potom u Rim. Njegovo delo Bahus (1496–1497) proslavilo ga je i dovelo do naručivanja skulpture Pieta (danas u bazilici Svetog Petra u Rimu), remek-dela iz njegovog ranog perioda u kojem je demonstrirao svoju jedinstvenu sposobnost da izdvoji dve posebne figure iz jednog bloka mermera. Njegov David (1501–1504), poručen za katedralu u Firenci, i danas se smatra glavnim primerom renesansnog ideala perfektne ljudske figure. Pored toga, on je napravio nekoliko figura Bogorodice za njegove mecene i svoju jedinu opšteprihvaćenu sliku Sveta porodica (poznatija kao Tondo Doni).

Privučen ambicioznim skulpturnim projektima, koje nije uvek završavao, Mikelanđelo se protiv svoje volje složio da oslika tavanicu Sikstinske kapele (1508–1512). Prva scena, koja opisuje priču o Noju, relativno je ujednačena i malih razmera, ali njegovo samopouzdanje je raslo kako se rad nastavljao i kasnije scene ispoljavaju smelost i složenost. Figure koje je izradio za grobnicu u Mediči kapeli u Firenci (1515–1533), koju je on dizajnirao, spadaju u njegova najuspelija ostvarenja. Poslednjih trideset godina života posveti je uglavnom fresci Strašni sud u Sikstinskoj kapeli, pisanju poezije (ostavio je više od 300 soneta i madrigala) i arhitekturi. Imao je zadatak da završi baziliku Svetog Petra, započetu 1506, koja je malo napredovala do 1514. godine. Iako nije bila u potpunosti završena kad je Mikelanđelo umro, za eksterijer je zaslužan više od bilo kog od ostalih arhitekata. On se danas smatra jednim od najuzvišenijih umetnika. Umro je 18. februara 1564. u Rimu, Papska država.

Mikelanđelova Pijeta, isklesana 1498. godine

Slika statue Davida u galeriji firentinske akademije umjetnosti, simbola renesansnog ideala humanizma

Bah (1496–1498), Muzej Bargelo u Firenci

Stvaranje Adama

Poezija

Nema zamisli

Nema zamisli koju genij rodi
da se u silnom mramoru ne skriva
i ona iz njeg izvučena biva
jedino rukom koju umnost vodi.

U tebi, ženo ponosna i divna,
zlo od kog bježim, dobro kom se nadam,
tako se krije; no da smrtno stradam,
umjetnost htijenju mome je protivna.

Zato ni ljubav ni ljepota tvoja, prezir
ni otpor, ništa nisu krivi zlu mom i
kobi koja će me strti,

ako u tebi smrt i milost živi,
ali iz tebe slaba pamet moja
ne zna izvući drugo osim smrti.

Michelangelo Buonarroti

(Prijevod: Nikola Milićević)

U smrt Cecchina Braccija

Mrtav sam, misle, a na svijet sam lio
utjehu, tisuć duša mi je dato
što ljubljahu me; malo mi je zato
ostat bez jedne da bih mrtav bio.

Mrtav sam draži nego što živ bijah
i življi onom tko me mrtva gubi.
Ne mogav reć to, još me više ljubi.
Smrt voli onaj tko smrću dobija.

Obećan smrti, vama dan sam bio
tek na trenutak, za radost, a potoni
takav žal nasta za mojim životom
da bolje da se nisam ni rodio.

Michelangelo Buonarroti

(Prijevod: Pavao Pavličić)

Impulsportal/Wikipedija/vinkokalinic.blogspot.ba